Ο Ιησούς παρέδωσε στους μαθητές του μία σύντομη και περιεκτική διαθήκη. Ενώ ήταν ακόμη ταραγμένοι για τα γεγονότα, που θα έφερναν πιο κοντά τον αποχωρισμό τους από το Δάσκαλο και Κύριό τους, ο Ιησούς τους προετοιμάζει για την αποστολή τους. Αυτή που θα είναι η συνέχεια της δικής του. «όπως ο Πατέρας έστειλε εμένα, έτσι στέλνω κι΄εγώ εσάς» (Ιωάν. 20, 21). Αυτήν τώρα οι ίδιοι οι Απόστολοι οφείλουν να συνεχίσουν μέσα στους αιώνες με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και την συνοδοιπορία του Αναστημένου Χριστού, που όμως δεν θα είναι πια και σωματικά μαζί τους. Τους αποχαιρετά δίνοντάς τους μία νέα εντολή: «Σας δίνω μία νέα εντολή, να αγαπάτε ο ένας τον άλλο. Όπως σας αγάπησα εγώ, να αγαπάτε κι εσείς ο ένας τον άλλο (Ιωαν. 13,34).
Είναι φυσικό να διερωτάται κανείς, τι το καινούριο περιέχει αυτή η εντολή; Τι το νέο υπάρχει στο να μιλά κανείς για αγάπη; Όλος ο κόσμος κινείται από αγάπη. «Κανείς δεν κάνει κάτι, εάν δεν είναι ερωτευμένος», έλεγε ήδη στην εποχή του ο Άγιος Αυγουστίνος.
Ας δούμε όμως, σε πια στιγμή ο Κύριος δίνει αυτή την εντολή, διότι αυτό σίγουρα θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε, πως πράγματι η εντολή της αγάπης, που δίνει ο Ιησούς, είναι πάντα νέα.
Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη διαβάζουμε: «Όταν εκείνος (ο Ιούδας) έφυγε, λέει ο Ιησούς: «Ήρθε τώρα η ώρα να φανερωθεί η δόξα του Υιού του κι ο Θεός να δοξαστεί δι’ αυτού» (Ιωάν. 13, 31).Είναι η στιγμή που ο Ιούδας φεύγει για να προδώσει: αρχίζει το Πάθος. Ο Σταυρός είναι η «δόξα» του Ιησού και του Πατέρα, διότι είναι το αποκορύφωμα της θεϊκής προσφοράς για μας. «ήρθε γεμάτος χάρη θεϊκή κι αλήθεια για μας» (Ιωάννης 1,14) – είναι η αγάπη που προσφέρεται μέχρι το θάνατο του Σταυρού. Ο Σταυρός είναι η υπέρτατη φανέρωση της καρδιάς του Θεού. Εκεί βρίσκεται η πηγή της αληθινή αγάπης, είναι η ίδια η Αγάπη. «Ο Θεός είναι αγάπη»(Α΄Ιωαν. 4,16)
Ο ευαγγελιστής αναφερόμενος στο λόγο του Ιησού, συνεχίζει: "Σ’ αυτό συνίσταται η αγάπη: όχι ότι εμείς αγαπήσαμε το Θεό αλλά ότι Εκείνος μας αγάπησε και έστειλε τον Υιό Του, που θυσιάστηκε για να μας ελευθερώσει από τις αμαρτίες μας." (Α Ιωάννη 4,10).
Να λοιπόν ποια είναι η καινοτομία σ’ αυτή την εντολή: «όπως με αγάπησε ο Πατέρας, έτσι σας αγάπησα κι εγώ» (Ιωαν. 15,9). Η σωστός τρόπος να αγαπά κανείς είναι ο τρόπος με τον οποίο μας αγαπά ο Χριστός.
Ο Ιησούς έζησε αυτή την αγάπη μέχρι το τέλος, μας αγάπησε έτσι όπως είμαστε, μας συγχώρησε την αμαρτία μας προσφέροντας τη ζωή του, για να ζήσουμε μαζί του.
Με το θάνατό του, μας κατέστησε υιοθετημένα παιδιά του Πατέρα του και μεταξύ μας αδέλφια. Τώρα πρέπει να παραμείνουμε παιδιά του Θεού και αδέλφια μεταξύ μας. Ο Κύριος μας υπέδειξε τον τρόπο για να ζούμε ενωμένοι μαζί του και με τον πλησίον μας, με όλους τους αδελφούς μας. Όμως δεν μας συμβούλεψε, ούτε μας παρακάλεσε, αλλά μας έδωσε μία εντολή να αγαπιόμαστε: «Όπως σας αγάπησα εγώ, να αγαπάτε κι εσείς ο ένας τον άλλο».
Δεν είναι λοιπόν ηρωισμός και κατόρθωμα η κάθε προσπάθεια αγάπης μεταξύ των χριστιανών, είναι καθήκον. Είναι απόδειξη πως παραμένουμε μαθητές του Ιησού. Όποιος δεν αγαπά δεν μπορεί να είναι μαθητής, εφόσον δεν μένει ενωμένος με το Θεό και με την ενσαρκωμένη Αγάπη που είναι Ο λόγος! Ο Υιός ο Μονογενής του Θεού. Ας το προσέξουμε ιδιαίτερα αυτό. Δεν βλέπω να έχει πολλές ερμηνείες αυτός ο λόγος.
Για να παραμένουμε σ’ αυτή την αγάπη, έχουμε ανάγκη από το Άγιο Πνεύμα που είναι το Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, η τέλεια Αγάπη και Κοινωνία μεταξύ των Τριών Προσώπων, που εκπορεύεται από τον Πατέρα και πέμπεται από τον Υιό στους Αποστόλους και μαθητές του «όταν δε έλθη ο παράκλητος ον εγώ πέμψω υμιν, το Πνεύμα της αληθείας, ο παρά του Πατρός εκπορεύεται» (Ιωαν. 15,25), για να εξασφαλίζει την ενότητα και την κοινωνία μεταξύ όλων εκείνων που πιστεύουν στον Ένα και Τριαδικό Θεό.
Η εντολή της αγάπης που δίνει ο Χριστός δεν είναι νέα για το περιεχόμενο της, αλλά για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να βιώνεται και για τις δυνατότητες που μας προσφέρει. Τώρα πράγματι μπορούμε, αν θέλουμε, να αγαπιόμαστε ως αδέλφια, διότι Εκείνος πρώτος μας αγάπησε.
Ο Ιησούς μας ζητά και μας βοηθά να πάμε πιο πέρα: να αγαπούμε και εκείνους που δεν μας αγαπούν, αυτούς που μας καταδιώκουν, που μας μισούν, να αγαπούμε ακόμη και τους εχθρούς μας. Να αγαπούμε δηλαδή τον αδελφούς μας γι’ αυτό που είναι και όχι για δικό μας όφελος.
Να λοιπόν γιατί είναι αδιανόητο στις παραμονές του 2014 να υπάρχουν χριστιανοί που όχι μόνο δεν αγαπούν όσους δεν ανήκουν στο δικό τους δόγμα, αλλά και ίσως τους μισούν, τους θεωρούν ανταγωνιστές, ίσως και εχθρούς. Αυτός όμως ο τρόπος συμπεριφοράς δεν έχει καμία σχέση με τη Διδασκαλία του Χριστού. Ο Χριστός δίδαξε να αγαπάμε ακόμη και τους εχθρούς μας, πόσον μάλλον τους αδελφούς μας! Όσο πιο γρήγορα το αντιληφθούμε και το ζούμε, τόσο πιο εύκολα θα πείσουμε και σε όσους το κηρύττουμε!
Οι σημερινοί μαθητές του Ιησού, αλλά και όλων των εποχών, οφείλουν να αγαπούν κάθε άνθρωπο, όποια και αν είναι η κατάστασή του, όποιο κι είναι το πιστεύω του, όποια και αν είναι η πατρίδα του, διότι ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά είναι αντικείμενο της αγάπης του ίδιου του Θεού. Η αγάπη του Χριστού δεν περιορίζεται σε δόγματα, χρώματα και κόμμα, αλλά αγκαλιάζει κάθε άνθρωπο, διότι είναι εικόνα του Θεού. Αν αυτό δεν το καταλαβαίνουμε, αν αυτό δεν το προσπαθούμε και δεν το τηρούμε, τότε ότι κι αν κάνουμε, ματαιοπονούμε.
Τότε ακόμη και ο λατρευτικές μας πράξεις και οι ευλάβειές μας και η τιμή και οι πανηγύρεις μας προς τιμή των Αγίων δεν είναι τίποτε άλλο παρά επιδερμικοί συναισθηματισμοί που απλώς παρουσιάζουν μία φαινομενική πίστη που όμως δεν αγγίζει τη ζωή μας. Τότε η πίστη μας μοιάζει με ένα ειδικό ένδυμα που το φορούμε σε ώρες υπηρεσίας και το αποβάλλουμε σε όλες τις άλλες στιγμές της ζωής μας. Ο Κύριος όμως μας λέει: «από αυτό θα γνωρίσουν οι άλλοι ότι είστε μαθητές μου αν αγαπάτε ο ένας τον άλλο». (Ιωάν. 13, 35)
Ο κόσμος έχει ανάγκη από αυτή την αγάπη, την έχει ανάγκη η ίδια η Εκκλησία, την έχει ανάγκη η ίδια η κοινωνία. Ο Χριστιανός οφείλει να είναι ο ίδιος μέσα στην Εκκλησία Ναό και στην Εκκλησία Λαό.
Πρέπει όλοι οι Χριστιανοί να γίνουμε όργανα της αγάπης του Θεού, όχι με τα λόγια αλλά με την ίδια τη ζωή μας και αυτό είναι το δύσκολο. Αν το προσπαθήσουμε αυτό μόνοι μας, σίγουρα δεν θα τα καταφέρουμε και ίσως απογοητευτούμε , αν όμως το προσπαθήσουμε μαζί με το Χριστό και μαζί με όλους εκείνους που αληθινά πιστεύουν στο Χριστό, τότε είναι βέβαιο πως θα τα καταφέρουμε. Όποιος δεν πείθεται γι’ αυτό, ας το δοκιμάσει!
Νικόλαος Καθολικός Αρχιεπίσκοπος