Βρισκόμαστε παραμονές βουλευτικών εκλογών και η αλλαγή ηγεσίας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη (πρώην Δημοσίας Τάξης) επανέφερε στη δημόσια συζήτηση το θέμα των παράνομων μεταναστών στη χώρα μας.
Ας προσπαθήσουμε να καταγράψουμε με ψυχραιμία μερικά δεδομένα:
1. Όσοι έχουμε μεγαλώσει και κυκλοφορούμε ακόμα στο κέντρο της Αθήνας γνωρίζουμε την τεράστια ποιοτική υποβάθμιση που έχει υποστεί η καρδιά της πρωτεύουσας. Κλειστά και εγκαταλειμμένα κτίρια, άδεια μαγαζιά και γραφεία, συνεχώς αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων που κοιμούνται πλέον στους δρόμους, αύξηση “ελαφράς” (κλοπών) και “βαριάς” (ληστειών, αφαίρεσης ζωής) εγκληματικότητας, φόβος κυκλοφορίας τις βραδινές ώρες...
Ταυτόχρονα, σε όσες περιοχές έχουν παραμείνει κάτοικοι και εμπορική / καλλιτεχνική δραστηριότητα (Εξάρχεια, Αμπελόκηποι) η κατάσταση είναι καλύτερη και ο φόβος μικρότερος ακόμα και από τα βόρεια προάστια της Αθήνας. Επομένως τα “γκέτο” της Αθήνας (ιδιαίτερα κοντά στην Ομόνοια ή γύρω από την οδό Αχαρνών) τα δημιούργησε η οικονομική κατάσταση και η απουσία κρατικής παρέμβασης. Η ανέχεια και η εγκατάλειψη ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων από εμπορική δραστηριότητα οδήγησε Αφρικανούς και Ασιάτες παράνομους μετανάστες (που η απουσία κράτους άφηνε ως τώρα να φτάσουν από τα σύνορα), αλλά και Έλληνες νεόπτωχους και τοξικομανείς να διαμένουν όπου βρουν και όπως μπορούν, και να διεκδικούν την επιβίωση στα σκουπίδια, στην ανακύκλωση υλικών ή τέλος, στην παρανομία.
Αν οι περιοχές αυτές ήταν φωτισμένες, διατηρούνταν καθαρές, στηριζόταν οικονομικά η επαγγελματική και οικιστική δραστηριότητα και υπήρχε συστηματικός έλεγχος παράνομων δραστηριοτήτων θα ήταν στην ίδια κατάσταση;
Η έλλειψη κέντρων κράτησης π.χ. ή η αδυναμία αστυνομικού ελέγχου ευθύνεται για την αναγκαστική εκπόρνευση εκατοντάδων πλέον ανήλικων κοριτσιών από την Αφρική στο κέντρο της Αθήνας και σε όλη την Πατησίων;
Είναι δυνατόν π.χ. να παραμένουν κλειστά τόσα ξενοδοχεία στο κέντρο της Αθήνας και να θεωρούμε φυσιολογικό οικογένειες με παιδιά, ηλικιωμένοι και άρρωστοι από ναρκωτικά (ανεξαρτήτως εθνικότητας) να κοιμούνται ή να κάνουν τις ανάγκες στους στο δρόμο;
2. Η Ελλάδα διέρχεται τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της. Αυτή είναι η αιτία που ξανασυζητάμε το θέμα της παράνομης μετανάστευσης, και φόβος να μάς διώξουν από τις χώρες της συνθήκης Σέγκεν. Προφανώς δεν υπάρχουν δουλειές για όλους μας (Έλληνες και ξένους). Προφανώς πολλοί από εμάς, πάλι Έλληνες και αλλοδαποί, θα φύγουν από την Ελλάδα σε αναζήτηση εργασίας. Όμως σε άλλες χώρες (Αφρική, Ασία) είναι ακόμα χειρότερα και δεν είναι εύκολο, για πολλούς λόγους, αν φτάσεις εδώ να επιστρέψεις ή να σε δεχθούν πίσω. Ούτε μάς το “επιτρέπουν”, αλλιώς θα το κάναμε τόσα χρόνια, να δίνουμε ταξιδιωτικά έγγραφα σε όσους θέλουν να φύγουν για άλλες ευρωπαϊκές χώρες ...
Τέλος, ας θυμηθούμε ότι η απουσία σταθερής μεταναστευτικής πολιτικής, εδώ και 20 χρόνια, οδήγησε κατά καιρούς σε διαδικασίες νομιμοποίησης, που εξαρτήθηκε πάντα από ύπαρξη εργασίας και πληρωμής εισφορών. Με την παρούσα κρίση πόσοι μπορούν να ανανεώσουν τις άδειες παραμονής; Όλοι μας έχουμε σχετικά παραδείγματα στον περίγυρό μας. Εξάλλου όσοι αλλοδαποί δεν τα βγάζουν πέρα, μπορούν να φεύγουν μόνοι τους από την Ελλάδα..
Επομένως, ακόμα και αν αποφασισθεί να γίνουν “κέντρα” συγκέντρωσης παράνομων μεταναστών, η υλοποίηση πρέπει να λάβει υπ’ όψιν συγκεκριμένα θέματα ( πότε ήρθαν, αν μπορούν να απελαθούν, πόσο θα χρειαστεί να παραμείνουν έγκλειστοι... ).
3. Θα αφήσουμε την Αθήνα ή τις άλλες μεγάλες πόλεις στο έλεος της παρανομίας; Προφανώς όχι ! Αλλά ας μη ρίχνουμε τις κρατικές αδυναμίες στο κεφάλι των πιο αδύναμων. Δεν είναι απαραίτητα παράνομοι μετανάστες όσοι αλλοδαποί διαπράττουν εγκληματικές πράξεις. Ούτε ευθύνονται μόνο αυτοί, για το φόβο των ηλικιωμένων να κυκλοφορήσουν στους δρόμους (με αποτέλεσμα φαινόμενα συνοδείας ηλικιωμένων γυναικών, αστικής προέλευσης, από ακροδεξιούς νέους, όταν πάνε στην Τράπεζα για να σηκώσουν χρήματα...).
Ο έλεγχος εφαρμογής του νόμου, επομένως, και της ηρεμίας των πολιτών στην καθημερινότητά τους, είναι ευθύνη του κράτους.
4. Η Καθολική Εκκλησία της Ελλάδας έχει προφανή λόγο να εκφέρει άποψη για το μεταναστευτικό ζήτημα. Κατ’ αρχάς, σε όλη την Ελλάδα στήριξε και στηρίζει σταθερά προσπάθειες αρωγής μεταναστών (αλλά και γενικότερα συμπολιτών μας σε ανάγκη). Επίσης, φροντίζει για την υλική και πνευματική ενσωμάτωσή τους στις τοπικές κοινωνίες όπου ζουν.
Ιδιαίτερα στην πρωτεύουσα, και οι 3 εκκλησιαστικές διοικήσεις της, ρωμαιο- καθολική, ελληνόρρυθμη και αρμενική βρίσκονται στο Δήμο Αθήνας (στην οδό Πανεπιστημίου, στην οδό Αχαρνών και στο Νέο Κόσμο αντίστοιχα) και ζουν την καθημερινή υποβάθμιση των περιοχών. Όμως, θεωρούν ότι ευθύνεται κυρίως η οικονομική και ηθική κρίση της κοινωνίας και όχι μόνο η παρουσία μεταναστών...
Εξάλλου οι (πρώην ή ακόμα και τώρα) παράνομοι μετανάστες που είναι μέλη της (πολωνοί, φιλιππινέζοι, αφρικανοί, ιρακινοί, ουκρανοί, ρουμάνοι κ.α.) είναι στην πλειοψηφία τους φιλήσυχοι άνθρωποι που προσπαθούν να επιβιώσουν τίμια, όπως και οι έλληνες μετανάστες σε άλλες χώρες.
Όμως, και οι μη χριστιανοί μετανάστες που έρχονται καθημερινά σε επαφή με καθολικούς θεσμούς και ενορίες (Κάριτας, Αδελφές Μητέρας Τερέζας, ενορία Αγίας Θηρεσίας) είναι συχνά παράνομοι από ανάγκη (ήρθαν στην Ελλάδα από εμπόλεμες ή φτωχές χώρες).
5. Μπορεί η Ελλάδα να περιθάλψει όλους τους αναγκεμένους του πλανήτη; Προφανώς όχι! Όμως, οι εκπρόσωποί της πολιτείας οφείλουν, σεβόμενοι ηθικούς και νομικούς κανόνες, να συμπεριφέρονται σε όσους βρέθηκαν παράνομα στην χώρα μας, και μέχρι αυτοί να επιστρέψουν στη δική τους, με σεβασμό της αξιοπρέπειάς τους: είτε είναι σε κέντρα μεταναστών είτε στη φυλακή ...
Είναι απορίας άξιο (αλλά εύκολα ερμηνευόμενο λόγω εκλογών) κάποιοι να προβάλλουν τις χριστιανικές τους πεποιθήσεις αλλά να απαιτούν “εγκλεισμό” ή “ένα πιάτο φαγητό τη μέρα μόνο σε μετανάστες που θα το δουλεύουν“ για ανθρώπους που έκαναν το “έγκλημα” να είναι παράνομα σε άλλη χώρα:
Πριν 2000 και πλέον χρόνια κάποιος, που συχνά επικαλούνται, είχε πει επαινετικές φράσεις για όσους περιθάλπουν φτωχούς και ασθενείς ή επισκέπτονται φυλακισμένους. Ούτε η εξουσία της εποχής εκτίμησε τα λόγια του... Και τον σταύρωσε.
Υστερόγραφο: Η δημιουργία κέντρων προσωρινής φιλοξενίας (ή κράτησης) παράνομων μεταναστών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πριν 16 χρόνια το κέντρο της Αθήνας είχε κατακλυσθεί από Κούρδους πρόσφυγες. Έμεναν σε άθλιες συνθήκες πίσω από το παλιό Δημαρχείο. Η τότε Διαπαραταξιακή Επιτροπή του Δήμου για Μετανάστες αποφάσισε να μεταφερθούν προσωρινά στις κατασκηνώσεις του Δήμου στον Άγιο Ανδρέα (Νέα Μάκρη). Συμφώνησαν και οι Κούρδοι. Παρ’ όλα τα προβλήματα διαμονής και ελέγχου 1500 περίπου άτομα φιλοξενήθηκαν για δίμηνο, καταγράφηκαν και κατέθεσαν αιτήσεις ασύλου. Ο σχεδιασμός απέτυχε γιατί τα έξοδα σίτισης ήταν τεράστια. Δύο μήνες μετά οι περισσότεροι είχαν φύγει αλλά ο αριθμός όσων φιλοξενούνταν αυξανόταν, έρχονταν άλλοι στις θέσεις τους. Η δε “ταρίφα” των δουλεμπόρων στα τουρκικά παράλια είχε διπλασιαστεί, όποιος περνούσε ερχόταν συστημένος στη Νέα Μάκρη... Ο δήμος εγκατέλειψε την προσπάθεια. Το κέντρο της Αθήνας ανακουφίσθηκε, οι Κούρδοι, σταδιακά άρχισαν να συγκεντρώνονται στην Πάτρα (ο υπογράφων συμμετείχε σε εκείνη την Επιτροπή ως εκπρόσωπος της Μαρίας Δαμανάκη, τότε υποψήφιας δημάρχου του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ).
Επομένως αν δε λυθούν βασικά ζητήματα και δεν υπάρξει συγκεκριμένη προοπτική, ακόμα και 30 κλειστά ή ανοιχτά κέντρα μεταναστών να δημιουργηθούνσε όλη την Ελλάδα, ουσιαστική πρόοδος στο μεταναστευτικό δεν θα υπάρξει.
Ούτε θα μειωθεί η εγκληματικότητα φυσικά !
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΒΑΝΤΗΣ
δικηγόρος
μέλος της Συνοδικής Επιτροπής “Δικαιοσύνη και Ειρήνη”
της Καθολικής Εκκλησίας
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΚΑΘΟΛΙΚΗ"
Τ.77 Απρίλιος 2012
