Αρχιεπίσκοπος Νικόλαος: Η χριστιανική αγάπη δεν περιορίζεται σε δόγματα, χρώματα και κόμματα

Ο Ιησούς παρέδωσε στους μαθητές του μία σύντομη και περιεκτική διαθήκη. Ενώ ήταν ακόμη ταραγμένοι για τα γεγονότα, που θα έφερναν πιο κοντά τον αποχωρισμό τους από το Δάσκαλο και  Κύριό τους, ο Ιησούς τους προετοιμάζει για την αποστολή τους. Αυτή που θα είναι η συνέχεια της δικής του. «όπως ο Πατέρας έστειλε εμένα, έτσι στέλνω κι΄εγώ εσάς» (Ιωάν. 20, 21).  Αυτήν τώρα  οι ίδιοι οι Απόστολοι οφείλουν να συνεχίσουν μέσα στους αιώνες με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και την συνοδοιπορία του Αναστημένου Χριστού, που όμως  δεν θα είναι πια και σωματικά μαζί τους.  Τους αποχαιρετά δίνοντάς τους μία νέα εντολή: «Σας δίνω μία νέα εντολή, να αγαπάτε ο ένας τον άλλο. Όπως σας αγάπησα εγώ, να αγαπάτε κι εσείς ο ένας τον άλλο (Ιωαν. 13,34).

Είναι φυσικό να διερωτάται κανείς, τι το καινούριο περιέχει  αυτή η εντολή; Τι το νέο υπάρχει στο να μιλά κανείς για αγάπη; Όλος ο κόσμος  κινείται από αγάπη. «Κανείς δεν κάνει κάτι,  εάν δεν είναι ερωτευμένος», έλεγε ήδη στην εποχή του ο Άγιος Αυγουστίνος.

Ας δούμε όμως, σε πια στιγμή ο Κύριος δίνει αυτή την εντολή, διότι αυτό σίγουρα θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε, πως πράγματι η εντολή της αγάπης, που δίνει ο Ιησούς, είναι πάντα νέα.

Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη διαβάζουμε: «Όταν εκείνος (ο Ιούδας) έφυγε, λέει ο Ιησούς: «Ήρθε τώρα η ώρα να φανερωθεί η δόξα του Υιού του κι ο Θεός να δοξαστεί δι’  αυτού» (Ιωάν. 13, 31).Είναι η στιγμή που ο Ιούδας φεύγει  για να προδώσει: αρχίζει το Πάθος.  Ο Σταυρός είναι η «δόξα»  του Ιησού και του Πατέρα, διότι είναι το αποκορύφωμα της θεϊκής προσφοράς για μας. «ήρθε γεμάτος χάρη θεϊκή κι αλήθεια για μας»  (Ιωάννης 1,14) – είναι η αγάπη που προσφέρεται μέχρι το θάνατο του Σταυρού. Ο Σταυρός είναι η υπέρτατη φανέρωση  της καρδιάς του Θεού. Εκεί βρίσκεται  η πηγή της αληθινή αγάπης, είναι η ίδια η Αγάπη. «Ο Θεός είναι αγάπη»(Α΄Ιωαν. 4,16)

 Ο ευαγγελιστής αναφερόμενος στο λόγο του Ιησού, συνεχίζει: "Σ’ αυτό συνίσταται η αγάπη: όχι ότι εμείς αγαπήσαμε το Θεό αλλά ότι Εκείνος μας αγάπησε και  έστειλε τον Υιό Του, που θυσιάστηκε για να μας ελευθερώσει από τις αμαρτίες μας." (Α Ιωάννη 4,10).

Να λοιπόν ποια είναι η καινοτομία σ’ αυτή την εντολή:  «όπως με αγάπησε ο Πατέρας, έτσι σας αγάπησα κι εγώ» (Ιωαν. 15,9). Η σωστός τρόπος να αγαπά κανείς είναι ο τρόπος με τον οποίο μας αγαπά  ο Χριστός.

Ο Ιησούς έζησε αυτή την αγάπη μέχρι το τέλος, μας αγάπησε έτσι  όπως είμαστε, μας συγχώρησε την αμαρτία μας προσφέροντας τη ζωή του, για να ζήσουμε μαζί του.

Με το θάνατό του, μας κατέστησε υιοθετημένα παιδιά του Πατέρα του και μεταξύ μας αδέλφια. Τώρα πρέπει να παραμείνουμε παιδιά του Θεού και αδέλφια μεταξύ μας. Ο Κύριος μας υπέδειξε τον τρόπο για να ζούμε ενωμένοι μαζί του και με τον πλησίον μας, με όλους τους αδελφούς μας. Όμως δεν μας συμβούλεψε, ούτε μας παρακάλεσε, αλλά μας έδωσε μία  εντολή να αγαπιόμαστε: «Όπως σας αγάπησα εγώ, να αγαπάτε κι εσείς ο ένας τον άλλο».

Δεν είναι λοιπόν ηρωισμός και κατόρθωμα η κάθε προσπάθεια αγάπης μεταξύ των χριστιανών, είναι καθήκον. Είναι απόδειξη πως παραμένουμε μαθητές του Ιησού. Όποιος δεν αγαπά δεν μπορεί να είναι μαθητής, εφόσον δεν μένει ενωμένος με το Θεό και με την ενσαρκωμένη Αγάπη που είναι Ο λόγος!  Ο Υιός ο Μονογενής του Θεού. Ας το προσέξουμε ιδιαίτερα αυτό. Δεν βλέπω να έχει πολλές ερμηνείες αυτός ο λόγος.

Για να παραμένουμε σ’ αυτή την αγάπη, έχουμε ανάγκη από το Άγιο Πνεύμα που είναι το Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, η  τέλεια Αγάπη και Κοινωνία μεταξύ των Τριών Προσώπων, που εκπορεύεται από τον Πατέρα και πέμπεται από τον Υιό στους Αποστόλους και μαθητές του «όταν δε έλθη ο παράκλητος  ον εγώ πέμψω  υμιν, το Πνεύμα της αληθείας, ο παρά του Πατρός  εκπορεύεται» (Ιωαν. 15,25), για να εξασφαλίζει την ενότητα και την κοινωνία μεταξύ όλων εκείνων που πιστεύουν στον  Ένα και Τριαδικό Θεό.

 Η εντολή της αγάπης που δίνει ο Χριστός δεν είναι νέα  για το περιεχόμενο της, αλλά για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να βιώνεται και για τις δυνατότητες που μας προσφέρει. Τώρα πράγματι μπορούμε, αν θέλουμε, να αγαπιόμαστε ως αδέλφια, διότι  Εκείνος πρώτος μας αγάπησε.

Ο Ιησούς μας ζητά και μας βοηθά να πάμε πιο πέρα: να αγαπούμε και εκείνους που δεν μας αγαπούν,  αυτούς που μας καταδιώκουν, που μας μισούν, να αγαπούμε ακόμη και τους εχθρούς μας. Να αγαπούμε δηλαδή  τον αδελφούς μας  γι’ αυτό που είναι και όχι για δικό μας όφελος.

Να λοιπόν γιατί είναι αδιανόητο στις παραμονές του 2014 να υπάρχουν χριστιανοί που όχι μόνο δεν αγαπούν όσους δεν ανήκουν στο δικό τους δόγμα, αλλά και ίσως τους μισούν, τους θεωρούν ανταγωνιστές, ίσως και εχθρούς. Αυτός όμως ο τρόπος συμπεριφοράς δεν έχει καμία σχέση με τη Διδασκαλία του Χριστού. Ο Χριστός δίδαξε να αγαπάμε ακόμη και τους εχθρούς μας, πόσον μάλλον τους αδελφούς μας! Όσο πιο γρήγορα το αντιληφθούμε και το ζούμε, τόσο πιο εύκολα θα πείσουμε και σε όσους το κηρύττουμε!

Οι σημερινοί μαθητές του Ιησού, αλλά και όλων των εποχών, οφείλουν να αγαπούν κάθε άνθρωπο, όποια και αν είναι η κατάστασή του, όποιο κι είναι το πιστεύω του, όποια και αν είναι η πατρίδα του, διότι ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά είναι αντικείμενο της αγάπης του ίδιου του Θεού. Η αγάπη του Χριστού δεν περιορίζεται σε δόγματα, χρώματα και κόμμα, αλλά αγκαλιάζει κάθε άνθρωπο, διότι είναι εικόνα του Θεού. Αν αυτό δεν το καταλαβαίνουμε, αν αυτό δεν το προσπαθούμε και δεν το τηρούμε, τότε ότι κι αν κάνουμε, ματαιοπονούμε.

Τότε ακόμη και ο λατρευτικές μας πράξεις και οι ευλάβειές μας και η τιμή και οι πανηγύρεις μας προς τιμή των Αγίων δεν είναι τίποτε άλλο παρά επιδερμικοί συναισθηματισμοί που απλώς παρουσιάζουν μία φαινομενική πίστη που όμως δεν αγγίζει τη ζωή μας.  Τότε η πίστη μας μοιάζει με ένα ειδικό ένδυμα που το φορούμε σε ώρες υπηρεσίας και το αποβάλλουμε σε όλες τις άλλες στιγμές της ζωής μας. Ο Κύριος όμως μας λέει: «από αυτό θα γνωρίσουν οι άλλοι ότι είστε μαθητές μου αν αγαπάτε ο ένας τον άλλο». (Ιωάν. 13, 35)

Ο κόσμος έχει ανάγκη από αυτή την αγάπη, την έχει ανάγκη η ίδια η Εκκλησία, την έχει ανάγκη η ίδια η κοινωνία. Ο Χριστιανός οφείλει να είναι ο ίδιος μέσα στην Εκκλησία Ναό και στην Εκκλησία Λαό.

Πρέπει όλοι οι Χριστιανοί να γίνουμε όργανα της αγάπης του Θεού, όχι με τα λόγια αλλά με την ίδια τη ζωή μας και αυτό είναι το δύσκολο. Αν το προσπαθήσουμε αυτό μόνοι μας, σίγουρα δεν θα τα καταφέρουμε και ίσως απογοητευτούμε , αν όμως το προσπαθήσουμε μαζί με το Χριστό και μαζί με όλους εκείνους που αληθινά πιστεύουν στο Χριστό, τότε  είναι βέβαιο πως θα τα καταφέρουμε. Όποιος δεν πείθεται  γι’ αυτό, ας το δοκιμάσει!

Νικόλαος Καθολικός Αρχιεπίσκοπος 

Νέα επίθεση Γόρτυνος: τί κρύβεται πίσω από τον αντιαιρετικό αγώνα του

Το "΄Αντε να χαθείτε" του Γόρτυνος προς όποιον δεν συμμερίζεται την άποψή του.

Η αλληλογραφία μεταξύ Σεραφείμ Πειραιώς και Τήνου Νικολάου κρατάει πλέον δύο χρόνια με αφετηρία το μνημειώδες τριπλό ανάθεμα κατά του πάπα Βενέδικτου την Κυριακή της Ορθοδοξίας του 2012. Μέχρι πρότινος κανένας άλλος μητροπολίτης δεν παρενέβη στο έργο του Σεραφείμ επειδή ως δεινός ρήτορας και δικηγόρος τα καταφέρνει περίφημα, δεν χρειάζεται βοήθεια.

Μέχρι που ξέσπασε το σκάνδαλο στη Μητρόπολη Γόρτυνος μετά από δημοσιοποίηση φωτογραφιών διακόνου με ξυρισμένο φρύδι, make up, γούνα και στρας. Ο Μητροπολίτης Ιερεμίας έσπευσε αμήχανα να αποποιήσει κάθε ευθύνη δικαιολογούμενος οτι ναι μεν ο διάκονος είναι δικός του, αλλά δεν τον χειροτόνησε ο ίδιος, τον δέχτηκε με συστάσεις ανθρώπων της εμπιστοσύνης του. Ωραίους ανθρώπους εμπιστεύεται, η κρίση του δεν είναι και το καλύτερο χάρισμα που έχει για να διοικεί την μητρόπολή του. Για να αποσιωπήσει κάπως το γεγονός και να στρέψει αλλού την προσοχή του σκανδαλισμένου ποιμνίου του, ξαφνικά θυμήθηκε τον αντιαιρετικό αγώνα του Σεραφείμ και εισέβαλε από το πουθενά στην "κόντρα" των δύο ιεραρχών. Πρακτικά δεν υπήρχε λόγος αφού στη Μητρόπολή του δεν υπάρχει καθολικός ναός ή ενορία. Θα φαινόταν πιο λογικό να σιγοντάρει τον Πειραιώς ο Μητροπολίτης Σύρου ή ακόμα και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. Αναδημοσιεύουμε την νέα επιστολή του Ιερεμία προς τον Νικόλαο Τήνου, μόλις δύο μέρες μετά το αίτημα του τελευταίου να μην του απευθύνει ξανά το λόγο αν συνεχίζει να τον ονομάζει παπικό. Δεν ήθελε φαίνεται ο Ιερεμίας να καταλαγιάσει ο αντιαιρετικός του αγώνας ώστε να μην βρεθεί αντιμετώπος με τα ερωτήματα που του θέτουν το ποίμνιό του και τα ΜΜΕ για τις ευθύνες που έχει ο ίδιος για το ποιά άτομα επιτρέπει να κυκλοφορούν ανάμεσα στους ιερείς και τους διακόνους του. Προφανώς δεν θα μπορέσει να επικαλεστεί και τους αγίους που χρησιμοποιεί για να εμπεριστατώσει τον αντιαιρετικό του αγώνα πάνω στα άγρια και έρημα βουνά της Αρκαδίας.

Από την άλλη, η "συζήτηση" έχει ξεφύγει κατά πολύ, όπως και ο Ιερεμίας με τις δηλώσεις του έρχεται σε σύγκρουση όχι μόνο με την σύγχρονη γραμμή των Ορθοδόξων Εκκλησιών έναντι της πρεσβυτέρας Ρώμης αλλά και με τη γραμμή που κράτησαν τα τέσσερα Πατριαρχεία το 1848 στην απάντησή τους προς τον πάπα Πίο Θ' που τους καλούσε σε ενότητα.

Τα θεολογικά μαργαριτάρια του Γόρτυνος είναι βαριά, και βαρύτερα είναι ακόμα τα γεμάτα μίσος σχόλια των αναγνωστών του romfea.gr που δεν φανερώνουν τίποτα άλλο από μισαλλοδοξία, υπεροψία, ρατσισμό, ξενοφοβία, σχόλια ικανά να προκαλέσουν ακόμα και βίαιες επιθέσεις κατά της καθολικής παρουσίας στην Ελλάδα. Ο Γόρτυνος είναι αρκετά ευφυής για να το καταλάβει, αλλά δεν κάνει τίποτα για κοπάσει τον όχλο του. Τα σχόλια αυτά είναι και αντικρουόμενα μεταξύ τους και όχι πάντα "ορθόδοξα", όχι τόσο λόγο της αμάθειας των "υπερασπιστών" της Ορθοδοξίας, αλλά λόγω του χάους που επικρατεί στην Ορθοδοξία, θεολογικά και εκκλησιολογικά.  
Αν απαντήσει ο Τήνου, αυτή τη φορά θα πρέπει η απάντησή του να είναι εμπεριστατωμένη με παραπομπές στην Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας, με τρόπο φυσικά που να μην ανάψει τα αίματα άλλων μητροπολιτών. Είναι ένα πολύ επικίνδυνο επιχείρημα, πράγμα που σίγουρα γνώριζε ο Τήνου Νικόλαος όταν αποφάσισε να απευθυνθεί στον Σεραφείμ Πειραιώς.

Τρίτη επιστολή προς τον Καθολικό Αρχιεπίσκοπο Νικόλαο, απέστειλε ο Σεβ. Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως κ. Ιερεμίας.

Το Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων Romfea.gr, δημοσιεύει παράκατω την σχετική επιστολή:

Ἐντιμότατε κ. Νικόλαε,
Καθολικέ Ἀρχιεπίσκοπε Νάξου, Τήνου, Ἄνδρου καί Μυκόνου
Χαίρετε καί ὑγιαίνετε!

1. Ἔλαβα χθές τήν σύντομη ἐπιστολή Σας, στήν ὁποία φαίνεσθε δυσαρεστημένος διότι ὀνομάζω Σᾶς καί τούς ὁμοφρόνους Σας «Παπικούς» καί ὄχι «Καθολικούς» καί γι᾽ αὐτό γράφετε ὅτι διακόπτετε τόν μεταξύ μας διάλογο. Στήν παροῦσα μου πρός Σᾶς ἐπιστολή, τήν τελευταία κατά τήν προτίμησή Σας, θά ἤθελα νά ἐξηγηθῶ καί νά ἀπολογηθῶ γι᾽ αὐτό γιά τό ὁποῖο δυσαρεστηθήκατε· τό διατί δηλαδή δέν προσφωνῶ Σᾶς καί τούς ὁμοφρόνους Σας «Καθολικούς», ὅπως θέλετε.

Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ναί, ὅπως δέν δέχομαι ὅτι ἀποτελεῖτε Ἐκκλησία, ἔτσι δέν δέχομαι ὅτι πρέπει νά λέγεσθε «Καθολικοί». Ὅμως στήν πρώτη μου ἐπιστολή πρός Σᾶς χρησιμοποιοῦσα τήν προσφώνηση «Καθολικός» καί «Καθολικοί» γιά τούς ὁμοφρόνους Σας, γιατί χρησιμοποιεῖται γενικά ἡ ἔκφραση αὐτή περί τῶν Παπικῶν, κακῶς ὅμως καί ἀθεολογήτως! Ἀλλά προχθές τήν ἑσπέρα, ὅταν ἔγραφα τήν δευτέρα μου ἐπιστολή πρός Σᾶς, ἡ ὁποία ἤδη ἔχει ἀναρτηθεῖ καί στό διαδίκτυο, δέχτηκα ἕνα τηλεφώνημα ἀπό ἕνα πολυσέβαστό μου Ἀρχιερέα, καλό θεολόγο. Αὐτός με συνεχάρη γιά τήν ἐπιστολή μου πρός Σᾶς, «ἀλλά κάνεις ἕνα λάθος», μοῦ εἶπε.

Τό λάθος, Ἐντιμότατε κ. Νικόλαε, τό ὁποῖο μοῦ ἐπισήμανε ὁ καλός αὐτός θεολόγος Ἀρχιερεύς, εἶναι ὅτι στήν ἐπιστολή μου πρός Σᾶς ὀνομάζω τούς Παπικούς «Καθολικούς», ἐνῶ «ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι εἴμαστε Καθολικοί καί ὄχι αὐτοί», μοῦ εἶπε ὁ Ἀρχιερεύς. Εὐχαρίστησα τόν Σεβασμιώτατο γιά τήν παρατήρησή του καί ἀμέσως στήν δεύτερή μου πρός Σᾶς ἐπιστολή, πού ἔγραφα καί σχεδόν τελείωνα, ἄρχισα μέ χαρά νά διορθώνω τίς προσφωνήσεις «Καθολικός» καί «Καθολικοί».

Εἶπα «μέ χαρά», διότι μέ ἐξέφραζε ἀπόλυτα ἡ παρατήρηση τοῦ Σεβασμιωτάτου. Θέλω δέ νά προσθέσω ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος αὐτός δέν εἶναι ἐκ τῶν φημιζομένων ἀντιπαπικῶν Ἀρχιερέων καί οὔτε ἔχει ἐκφρασθεῖ ποτέ ἐπίσημα κατά τῶν Παπικῶν. Ἀπό τήν ἀναφορά αὐτή, Ἐντιμότατε κ. Νικόλαε, ἄς ἐννοήσετε ὅτι δέν πρόκειται γιά «μειονότητα» ἀντιπαπικῶν Ἀρχιερέων, ὡς γράφετε, ὅπως καί δέν πρόκειται γιά «μειονότητα» Ἱερέων καί λαϊκῶν, οἱ ὁποῖοι χαρακτηρίζουν ὡς αἱρετικούς τούς Παπικούς. Εἶναι πλῆθος κλήρου καί λαοῦ, εἶναι κύμα θαλάσσης παφλάζον, εἶναι «κέρας χριστιανῶν ὀρθοδόξων»!

2. Στήν παροῦσα μου αὐτή ἐπιστολή θέλω, ἀπολογούμενος, νά Σᾶς ἀποδείξω γιατί δέν θέλουμε ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι νά Σᾶς προσφωνοῦμε «Καθολικούς» καί θά ὑποστηρίξω, ἀντίθετα, ὅτι Καθολικοί εἴμαστε ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, γι᾽ αὐτό καί τήν Ἐκκλησία μας τήν ὀνομάζουμε «Καθολικήν Ἐκκλησίαν» («Εἰς Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν», ὁμολογοῦμε μέ τό «Πιστεύω» μας).

«Καθολικός», Ἐντιμότατε, λέγεται ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δέχεται ΟΛΗ, ΚΑΘ-ΟΛΗ τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας. Ὅποιος δέν τήν δέχεται ὅλη, ἀλλά, τονίζει καί ὑπερτονίζει μιά ἀλήθεια τῆς πίστης σέ βάρος τῆς ἄλλης ἀλήθειας, δηλαδή ὅποιος καί ὅποιοι δέν δέχονται τήν ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ τῆς πίστεως, ἀλλά ἐκλέγουν μέρη μόνον ἀπό αὐτήν, αὐτοί λέγονται «αἱρετικοί». Καλοῦνται ἔτσι ἀπό τό ρῆμα «αἱρέομαι-αἱροῦμαι», τό ὁποῖο σημαίνει «ἐκλέγω», «προτιμῶ». Ὅσοι λοιπόν δέν δέχονται τήν «ἑνότητα τῆς πίστεως», ἀλλά ἐκλέγουν («αἱροῦνται») τμήματα μόνο ἀπό αὐτήν, αὐτοί λέγονται «αἱρετικοί».

Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, κ. Νικόλαε, πιστεύουμε ὅλη τήν διδασκαλία, τήν ὁποία παρέδωσε ὁ Χριστός στούς Ἀποστόλους καί οἱ Ἀπόστολοι στούς διαδόχους τους, χωρίς νά τήν παραλλάξουμε οὔτε στό παραμικρό, γι᾽ αὐτό καί εἴμαστε Καθολικοί.

Σεῖς οἱ Παπικοί μπορεῖτε νά καυχηθεῖτε τήν καύχηση τῶν Ὀρθοδόξων ὅτι δέν παραλλάξατε τήν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων; Δέν τό μπορείτε! Γιά νά μήν ἐπεκταθῶ στίς πολλές παραποιήσεις καί διαφοροποιήσεις πού κάνατε, ἀναφέρομαι σέ ἕνα μόνο: Τί σᾶς λέει τό Filioque; Μέ τό Filioque σας δώσατε ἄλλη Ἁγία Τριάδα, ἄλλο τριαδικό δόγμα, διαφορετικό ἀπό αὐτό πού διετύπωσαν οἱ Πατέρες τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων.

Πραγματικά, ἡ διδασκαλία τῶν Παπικῶν περί τοῦ Filioque ἀποτελεῖ ὀδυνηρή κατάλυση τοῦ δόγματος τῆς Ἐκκλησίας περί τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι᾽ αὐτόν τόν λόγο, καί μόνο γιά τό Filioque, οἱ Παπικοί εἶστε μεγάλοι αἱρετικοί, ὅπως οἱ παλαιοί Πνευματομάχοι, καί θά Σᾶς τό ἐξηγήσω γιατί: Κατά τήν θεολογία τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος δύο εἶναι τά βασικά καί τά κύρια· α) Ἡ ἑνότητα τῆς θείας Οὐσίας καί β) τά τρία θεῖα Πρόσωπα (ἡ τριαδικότητα τῶν Προσώπων ἤ Ὑποστάσεων).

Αὐτοῦ τοῦ δευτέρου, τῆς τριαδικότητας δηλαδή τῶν τριῶν Προσώπων, τό κύριο περιεχόμενο εἶναι ὁ τρόπος τῆς ὑπάρξεως τῶν θείων Προσώπων («ὑποστατικά τῶν Προσώπων ἰδιώματα»). Οἱ Πνευματομάχοι παλαιά ἔπληξαν τό πρῶτο σκέλος τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος, δηλαδή τήν θεία Οὐσία.

Γι᾽ αὐτό καί καταδικάστηκαν ὡς αἱρετικοί ἀπό τήν Β´ Οἰκουμενική Σύνοδο. Σεῖς οἱ Παπικοί, μέ τό Filioque, πλήξατε τό δεύτερο σκέλος τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος, τόν τρόπο τῆς ἀϊδίου ὑπάρξεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιατί εἴπατε καί λέτε ἀμετανόητα μέχρι τώρα ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ (Filioque).

Σᾶς ἐρωτῶ λοιπόν: Κατά ποιά λογική οἱ παλαιοί Πνευματομάχοι, οἱ ὁποῖοι κακοποίησαν τό πρῶτο σκέλος τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος, τήν θεία Οὐσία, εἶναι αἱρετικοί καί ἄξιοι ἀφορισμοῦ, καί σεῖς οἱ Παπικοί, πού κακοποιήσατε τό δεύτερο σκέλος τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος, δηλαδή τά ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν θείων Προσώπων, μέ ποιά λογική, λέγω, σεῖς δέν εἶστε αἱρετικοί καί δέν εἶστε ἄξιοι ἀφορισμοῦ;

Τό αἱρετικό σας δόγμα Filioque εἶναι καθαρά βλασφημία ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί θά Σᾶς τό πῶ γιατί, κ. Νικόλαε: Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, θέλοντας νά ὁμιλήσει γιά τήν θεότητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, λέγει τό ἑξῆς ὡραῖο, ἁπλό, δυνατό, ἀλλά καί τολμηρό ἐπιχείρημα.

Εἶναι γνωστό ὅτι θεούμεθα διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀλλά, λέγει τολμηρά ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: Ἐάν τό Πνεῦμα δέν εἶναι Θεός, ὅπως ἔλεγαν οἱ Πνευματομάχοι, «ἄς πάει πρῶτα να θεωθεῖ αὐτό καί τότε, ἀφοῦ θεωθεῖ, νά ἔλθει ἔπειτα νά θεώσει καί ἐμένα τόν ἄνθρωπο»!

Πολύ λυποῦμαι διότι στόν τόπο πού εὑρίσκομαι τούτη τήν ὥρα δέν ἔχω τήν βιβλιοθήκη μου, διά νά Σᾶς παραθέσω τό πατερικό χωρίο, ἀλλά τό νόημά του εἶναι ἀκριβῶς ὅπως τό ἀπέδωσα κατ᾽ ἔννοιαν. Λοιπόν: Μέ τό Filioque σεῖς οἱ Παπικοί παρουσιάζετε ἀδύναμο τό Ἅγιο Πνεῦμα.

Δηλαδή, σάν νά μήν φτάνει ἡ μιά πηγή, ὁ Πατέρας, ἀπό ὅπου ἐκπορεύεται τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀλλά τό παρουσιάζετε τόσο ἀδύναμο, ὥστε νά θέλει καί δεύτερη πηγή γιά νά «σταθεῖ», δηλαδή τόν Υἱό. Ἔτσι λέγετε ὅτι ἐκπορεύεται «καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ» (Filioque).

Στίς προσευχές μας, Ἐντιμότατε, παρακαλοῦμε νά μᾶς δυναμώσει τό Ἅγιο Πνεῦμα στόν ἀγώνα μας κατά τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν καί γιά νά ἀντιμετωπίσουμε τά διάφορα δύσκολα περιστατικά τῆς ζωῆς μας. Ἀλλά ἄν κανείς ἐκ τῶν Παπικῶν διάβασε καί κατανόησε καλά τό χωρίο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, πού ἀνέφερα παραπάνω, θά πρέπει νά πεῖ κι αὐτός σάν τόν Ἅγιο: Ἄς πάει πρῶτα τό Ἅγιο Πνεῦμα νά δυναμωθεῖ τό ἴδιο (γιατί θέλει δυό πηγές γιά τήν ὕπαρξή Του) καί τότε ἄς ἔλθει νά δυναμώσει καί ἐμένα τόν ἀδύνατο ἄνθρωπο!...

Λοιπόν, κ. Νικόλαε, σέ τί διαφέρετε οἱ Φραγκολατῖνοι Παπικοί μέ τό Filioque σας ἀπό τούς καθαρά Πνευματομάχους τοῦ 4ου αἰ., πού ἡ Ἐκκλησία ἀπέκοψε ἀπό τό σῶμα Της ὡς αἱρετικούς; Ἐκεῖνοι ἔπληξαν τό πρῶτο σκέλος τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος καί ἐσεῖς πλήττετε τό δεύτερο. Καί μέ τήν εὐκαιρία τοῦ λόγου (“by the way”, πού λέγουν οἱ Ἄγγλοι) νά Σᾶς πῶ ὅτι Σεῖς οἱ Παπικοί εἶστε ἀντιφατικοί. Γιατί, ἀπό τήν μιά μεριά ἔχετε διαρχία στήν Ἁγία Τριάδα (ἀφοῦ πιστεύετε καί ὁμολογεῖτε ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἀπό δύο ἀρχές, τόν Πατέρα καί τόν Υἱό), ἀπό δέ τήν ἄλλη μεριά ἔχετε τήν μοναρχία τοῦ Πάπα, τόν ὁποῖο κηρύξατε εἰς ἀλάθητον.

Πώ, πώ! Ἄνθρωπος ἀλάθητος;!... Ὁ τελευταῖος ἐκ τῶν Ἁγίων μας, ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ Πόποβιτς, Καθηγητής Πανεπιστημίου, ὁμιλεῖ γιά τρεῖς πτώσεις: Τήν πρώτη τοῦ Ἑωσφόρου, τήν δεύτερη τοῦ Ἀδάμ καί τήν τρίτη τοῦ Πάπα. Αὐτό τό εἶπε ἅγιος! Ἡμεῖς στά γραπτά καί προφορικά κηρύγματά μας ἐπαναλαμβάνουμε τόν λόγο τοῦ ἁγίου αὐτοῦ Πατρός ὁμιλοῦντες γιά πτώση τοῦ Πάπα, παράλληλη μέ τήν πτώση τοῦ Ἑωσφόρου.

Σᾶς ἀπέδειξα λοιπόν, Ἐντιμότατε, ἀπό ἕνα μόνο παράδειγμα, γιατί ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι εἴμαστε Καθολικοί καί δέν ἁρμόζει λοιπόν σέ σᾶς τούς Παπικούς ὁ χαρακτηρισμός αὐτός. Εἴμαστε οἱ Ὀρθόδοξοι Καθολικοί, ἐπαναλαμβάνω, γιατί δεχόμαστε τήν ΟΛΗ διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων, χωρίς κἄν νά τήν παραλλάξουμε, νά προσθέσουμε ἤ νά ἀφαιρέσουμε ἀπό αὐτήν. Δέν συμβαίνει ὅμως τό ἴδιο μέ σᾶς. Ἄν συμβαίνει, εὐκαιρία νά τό ἀποδείξετε. Ἀλλά, ἀντί τούτου, Σεῖς διακόπτετε τόν διάλογο.

3. Στήν προηγούμενή μου ἐπιστολή δέν σᾶς ἀπήντησα σέ ὅλα τά σημεῖα τῆς ἰδικῆς Σας πρώτης ἐπιστολῆς σέ ἐμένα. Γι᾽ αὐτό καί ἤθελα πάλι νά Σᾶς γράψω μία ἄλλη ἐκτενῆ ἐπιστολή, ἀναφερόμενος σέ ὅλα τά σημεῖα τῆς ἰδικῆς Σας. Δέν ὑπάρχει ὅμως περιθώριο νά τό πράξω αὐτό, γιατί Σεῖς διακόπτετε τόν διάλογο, ἀφοῦ ἐγώ, ἐρειδόμενος ἐπί τῆς Γραφῆς καί τῶν Πατέρων, τό λέγω καθαρά ὅτι δέν ἔχω καμμία διάθεση νά Σᾶς προσφωνῶ «Καθολικούς», ὅπως τό θέλετε καί τό ἀπαιτεῖτε γιά τήν συνέχιση τοῦ διαλόγου.

Δέν μπορῶ ὅμως ἀπό τά ἐσφαλμένα τῆς πρώτης Σας ἐπιστολῆς νά μή θίξω ἕνα τό πολύ σοβαρό ἡμαρτημένο πού γράφετε. Λέγετε ὅτι ἄν ζοῦσε σήμερα ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καί ἄλλοι παλαιοί Πατέρες, δέν θά μιλοῦσαν ὅπως μίλησαν τότε, ἀλλά, «εἶμαι βέβαιος – λέγετε – πώς θά μιλοῦσαν ὅπως μιλοῦν οἱ σημερινοί Ἅγιοι καί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας».

Αὐτός ὁ λόγος Σας, Ἐντιμότατε, εἶναι φρικτός καί κρύβει ἄλλη μεγάλη αἵρεση. Δηλαδή παρουσιάζετε ὡς διαφωνοῦντας μεταξύ τους τούς ἁγίους Πατέρες, ἄλλοι Πατέρες τῆς παλαιᾶς ἐποχῆς καί ἄλλοι τῆς νέας ἐποχῆς καί ὅτι ἄν ζοῦσαν οἱ παλαιοί Πατέρες σήμερα θά διαφοροποιοῦσαν τήν διδασκαλία τους, γιά νά τήν προσαρμόσουν πρός τά σημερινά δεδομένα. Ἀπό αὐτόν τόν λόγο Σας συλλαμβάνουμε καί πιάνουμε ἀπό τό αὐτί τούς λεγομένους «Νεοπατερικούς», γιατί βρήκαμε τήν φύτρα τους! Ἡ φύτρα τους, κατά τόν παρατεθέντα λόγο Σας, εἶστε σεῖς, οἱ Παπικοί.

Ὄχι, Ἐντιμότατε, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας δέν δέχεται διαφωνία τῶν ἁγίων Πατέρων. Δέχεται τήν ὁμοφωνία τους. Καί αὐτό τό ἐκφράζουμε συμβολικά στήν ὀρθόδοξη ἁγιογραφία μας, ὅπου οἱ μορφές τῶν Ἁγίων παριστάνονται νά ὁμοιάζουν περίπου ἡ μία μέ τήν ἄλλη.

Καί δηλώνεται μέ αὐτό ἡ ἀλήθεια ὅτι ὁ ἕνας Ἅγιος παρέλαβε τήν παράδοση ἀπό τόν προηγούμενο Ἅγιο καί τήν παρέδωσε, ἀκριβῶς τήν ἴδια, στά πνευματικά του τέκνα, γιά νά γίνουν καί αὐτά ἅγια μέ αὐτήν τήν παράδοση. Τό πῶς ὅμως τώρα αὐτή ἡ παλαιά παράδοση, χωρίς νά παραλλαχθεῖ, λύει τά προβλήματα τῆς συγχρόνου ἐποχῆς, χωρίς νά γίνει «νεοπατερική», αὐτό, Ἐντιμότατε, ἀποτελεῖ ἕνα ὡραῖο κεφάλαιο τῆς Πατρολογίας μας, τό ὁποῖο πόσο θά ὠφελοῦνταν οἱ ἀναγνῶστες μας, ἐάν τό διαλεγόμασταν! 

4. Μέ τήν προηγούμενη ἐπιστολή Σας δηλώσατε σαφῶς ὅτι διακόπτετε τόν διάλογο, καί τό πρόβλημά Σας εἶναι ὁ τίτλος «Καθολικός».

Ἐγώ ὅμως Σᾶς λέγω καί Σᾶς παρακαλῶ νά μοῦ ἀνατρέψετε τά ὅσα Σᾶς ἔγραψα περί τοῦ «Καθολικός» στήν παρούσα μου ἐπιστολή καί, ἄν τό πετύχετε, ἐγώ δέν θά ἐπιμένω φανατικά στίς θέσεις μου, ἀφοῦ θεολογικά καί ἐπιστημονικά μοῦ τίς ἀνατρέψατε καί θά Σᾶς προσφωνῶ βεβαίως στό ἑξῆς ὡς «Καθολικό» καί τούς ὁμόφρονές Σας ὡς «Καθολικούς».

Ἀνατρέψτε μου λοιπόν τήν παροῦσα μου ἐπιστολή, ἀποδεικνύοντας τήν ὁμοφωνία σας μέ τίς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων ἤ τήν βιβλικότητα καί πατερικότητα τοῦ Filioque, ὡς ἕνα παράδειγμα πού ἀνέφερα παραπάνω, καί ἐγώ ἔπειτα, ἐπαναλαμβάνω, θά σᾶς προσφωνῶ «Καθολικούς», ὡς δεχομένους ἀπαραλλάκτως ὅλη τήν πίστη τῶν Πατέρων.

Πάντως, τό γε νῦν ἔχον, τά κείμενα καί ἡ Ἐκκλησιαστική ἱστορία ἀποδεικνύουν ὅτι δέν κρατεῖτε ΟΛΗΝ τήν διδασκαλία τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, γι᾽ αὐτό δέν εἶστε «Καθολικοί».

Πῶς νά σᾶς ὀνομάσω; Εἶστε Παπικοί! Ἀποδεῖξτε μου, ἄν μπορεῖτε, ἀπό τά κείμενα τήν καθολικότητά σας, συνεχίζοντας καί μή διακόπτοντας τόν διάλογο!

Σᾶς χαιρετῶ, Ἐντιμότατε, μέ τιμή καί ἀγάπη Χριστοῦ. Ἔρρωσθε.
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Ανταπάντηση Γόρτυνος Ιερεμία προς Τήνου Νικόλαο: το πλήρες θεολογικό και εκκλησιολογικό χάος

"Σᾶς παρακαλῶ σέ ἄλλη Σας ἐπιστολή μή μοῦ ξαναγράψετε γιά κανένα Ἀθηναγόρα"

Ἐντιμότατε κ. Νικόλαε,

Καθολικέ Ἀρχιεπίσκοπε Νάξου, Τήνου, Ἄνδρου καί Μυκόνου
Χαίρετε καί ὑγιαίνετε!

1. Ἔλαβα τήν ἐπιστολή Σας, ἀπάντηση σέ ἰδική μου. Ἡ ἐπιστολή Σας μέ βρῆκε σέ μία ἀγωνία γιά ἕνα ἑρμηνευτικό ἔργο σέ ἕνα ἕκαστο βιβλίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς κεχωρισμένο, πού θέλω νά παρουσιάσω μέ τήν νέα χρονιά, καί γι᾽ αὐτό ἀργοπόρησα νά σᾶς ἀπαντήσω. 

Μέ πονάει, πραγματικά, τό ὅτι πολλοί ἀδελφοί μου χριστιανοί δέν γνωρίζουν ἑρμηνευτικῶς τήν Ἁγία Γραφή καί πιστεύω ὅτι, ὅταν ἀπουσιάζει ἡ βιβλική θεολογία, μέ τήν πατερική της ἑρμηνεία, τότε χωλαίνει καί ἡ πνευματική ζωή. 

Ἡ ὀρθόδοξη θεολογία μας, Ἐντιμότατε, ἔχει ὡς δόγμα τήν ἀλήθεια ὅτι: «Ὁ θεολόγος γεννᾶται στίς Γραφές, ὅπως αὐτές τίς ἑρμήνευσαν οἱ ἅγιοι Πατέρες»! 

Πιστός ἐγώ, ὡς ὀρθόδοξος Ἀρχιερεύς, στήν βάση αὐτή, στήν προηγούμενή μου ἐπιστολή ὅ,τι σᾶς ἔγραψα τό ἐστήριζα σέ ἁγιογραφικά καί πατερικά χωρία. Σᾶς ζητῶ συγγνώμη γι᾽ αὐτό πού θά Σᾶς πῶ τώρα, Ἐντιμότατε, ἀλλά εἶδα ὅτι ἡ δική σας ἀπαντητική ἐπιστολή πρός ἐμέ ἦταν γυμνή ἀπό βιβλική καί πατερική θεολογία. 

Ἄν θά ἤθελα νά τήν χαρακτηρίσω, θά ἔλεγα ὅτι ἡ ἐπιστολή Σας περιέχει ἀοριστολογίες, γενικολογίες καί ἀγαπητισμούς. Δέν μοῦ ἀπαντᾶτε σέ σπουδαία θεολογικά θέματα, τά ὁποῖα Σᾶς ἔθιγα. 

2. Εἴχατε ὅμως στήν ἐπιστολή σας κάποια γενική ἀναφορά στήν Ἁγία Γραφή, στήν πορεία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ μέ τούς δύο μαθητές Του πρός Ἐμμαούς, γράφοντας ὅτι ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι καί ἐσεῖς οἱ Παπικοί «εἴμαστε οἱ σημερινοί μαθητές τοῦ Χριστοῦ, πού βαδίζουμε μέ συνοδοιπόρο τόν συναναστημένο Χριστό, πού μᾶς ἑρμηνεύει τίς Γραφές... ὁδηγώντας μας στό κοινό ποτήριο στήν σύγχρονη Ἐμμαούς, πού εἶναι ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία». 

Μή ζῆτε μέ αὐτό τό ὄνειρο, Ἐντιμότατε! Ἄν πρῶτα σεῖς οἱ Παπικοί δέν ἀπαρνηθεῖτε τίς πλάνες Σας καί δέν ἐπανέλθετε μέ μετάνοια στήν μάνδρα τοῦ Χριστοῦ, τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀπό τήν ὁποία, ὡς πλανεμένα πρόβατα, ἐφύγατε, δέν πρόκειται νά ἔχουμε κοινό Ποτήριο. 

Καταλάβατέ το, ἐπί τέλους! Σεῖς ἐφύγατε ἀπό τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί, διά τῶν διαλόγων πού κάνουμε μαζί Σας, Σᾶς καλοῦμε νά ἐπανέλθετε. 

Τότε, καί μόνο τότε, θά ἔχουμε κοινωνία μαζί Σας, τότε θά εἴμεθα «ἀδελφοί» μέ τήν ἐκκλησιολογική ἔννοια τῆς λέξεως. Ἀλλά κάτι ἄλλο θέλω νά πῶ ἐδῶ. Στήν πορεία ἐκείνη τοῦ Χριστοῦ πρός Ἐμμαούς, στήν ὁποίαν ἀναφέρεστε, ὁ Χριστός ἔκανε χριστολογική ἑρμηνεία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης στούς δύο μαθητές Του. 

Τό κείμενο λέγει: «Ἀρξάμενος ἀπό Μωυσέως καί ἀπό πάντων τῶν προφητῶν ἡρμήνευεν ἐν πάσαις ταῖς Γραφαῖς τά περί ἑαυτοῦ» (Λουκ. 24,27). Καί ὡς «Γραφάς» ἐννοεῖ βέβαια τήν Παλαιά Διαθήκη. Στήν προηγούμενή μου ἐπιστολή Σᾶς ἔγραψα γιά τήν λανθασμένη ἑρμηνεία πού ἔχετε Σεῖς οἱ Παπικοί περί τοῦ «Ἀγγέλου τοῦ Κυρίου» (Ἑβρ. «Μαλ᾽άχ Γιαχβέ») στήν Παλαιά Διαθήκη. 

Κατά τήν πατερική ἑρμηνεία, ὅπως Σᾶς ἔγραψα στήν προηγούμενή μου ἐπιστολή, πρόκειται ὄχι περί κτιστοῦ ἀγγέλου, ὅπως ἑρμηνεύετε Σεῖς, ἀλλά περί τοῦ ἀκτίστου Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἐνεφανίζετο σέ δίκαια πρόσωπα ὡς Ἄγγελος Θεοῦ καί πρίν ἀκόμη ἀπό τήν γέννησή Του. 

Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, οἱ ὁποῖοι δεχόμεθα αὐτήν τήν πατερική ἑρμηνεία, ἔχουμε νά παρουσιάσουμε πολλές προφητεῖες περί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ στήν Πεντάτευχο (αὐτό εἶναι τό «ἀπό Μωυσέως...», πού λέγει τό κείμενο), γιατί ὑπάρχουν σ᾽ αὐτήν πολλές ἐμφανίσεις τοῦ Ἀγγέλου τοῦ Κυρίου. 

Προσέχετε! Πρῶτα ὁ ἀναστημένος Χριστός ἔκανε τήν σωστή ἑρμηνεία τῶν Γραφῶν στούς μαθητές Του καί ἔπειτα τούς ὁδήγησε στό Ποτήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Σεῖς οἱ Παπικοί, ἀφοῦ δέν ἔχετε τήν σωστή ἑρμηνεία τῶν Γραφῶν, σ᾽ αὐτό μάλιστα τό πολύ σημαντικό δόγμα, γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ ἀναστημένος Χριστός κατά τήν πορεία Του πρός τούς Ἐμμαούς, περί τοῦ Ἀγγέλου τοῦ Κυρίου στήν Παλαιά Διαθήκη, ἀφοῦ δέν ἑρμηνεύετε σωστά τήν Γραφή, πῶς θέλετε νά κοινωνήσουμε μαζί Σας ἀπό τό Ποτήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας; Λυπᾶμαι, Ἐντιμότατε, γιατί αὐτή ἡ μόνη ἁγιογραφική περικοπή, πού χρησιμοποιήσατε στήν ἐπιστολή Σας, Σᾶς ἦλθε ἐναντίον Σας καί κατακεφαλῆς! 

3. Στήν ἐπιστολή Σας, θέλοντας νά μοῦ ἀποδείξετε ὅτι εἴμεθα ἀδελφοί μέ τήν στενή ἐκκλησιολογική ἔννοια, δέν καταφεύγετε στήν ἔρευνα, γιά νά μοῦ ἀπαντήσετε, ἀνατρέποντας – ἐάν μπορεῖτε – τά τόσα ἁγιογραφικά καί πατερικά χωρία πού Σᾶς παρέθεσα ἐγώ στήν προηγούμενή μου ἐπιστολή, ἀλλά θέλοντας, λέγω, νά μοῦ ὁμιλήσετε γιά ἑνότητα καί ἀγαπητισμό, μοῦ παρεμβάλλετε ἀπότομα τόν μακαριστό Οἰκουμενικό Πατριάρχη Ἀθηναγόρα «τοῦ ὁποίου – γράφετε – τήν προσωπικότητα ὅλοι γνωρίζουμε καί ἀναγνωρίζουμε»! 

Τί εἶναι αὐτό πάλι πού μοῦ γράφετε, Ἐντιμότατε; Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι στά σοβαρά θέματα, ὅπως εἶναι τό θέμα τῆς ἑνότητός μας μέ τούς Παπικούς, καταφεύγουμε στό τί εἶπαν καί τί ἔπραξαν οἱ κεκηρυγμένοι ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὄχι στό τί εἶπε ὁ τάδε Ἐπίσκοπος ἤ ὁ τάδε Πατριάρχης. Κεκηρυγμένοι ἅγιοι τῆς Ἐκκησίας μας, γιά τό θέμα τῆς μεταξύ μας σχέσεως, μεταξύ τῶν ἄλλων πολλῶν ἁγίων πατέρων, εἶναι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καί ὁ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός.

Σ᾽ αὐτούς θά καταφύγω ἐγώ ὁ Ἐπίσκοπος γιά νά μαθητευθῶ τί πρέπει νά φρονῶ καί πῶς πρέπει νά φέρομαι πρός τούς Παπικούς. Καί αὐτοί οἱ ἅγιοι σέ πάρα-πάρα πολλά χωρία τῶν ἔργων τους, σέ πάμπολλες περικοπές, Σᾶς ὀνομάζουν «αἱρετικούς». 

Ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας – συγχωρεμένη ἄς εἶναι ἡ ψυχή του – δέν ἔχει κηρυχθεῖ ἅγιος ἀπό τήν Ἐκκλησία μας, ἐνῶ ὁ ἀντιπαπικός ἱερεύς-ἀρχιμανδρίτης πατήρ Ἰουστῖνος Πόποβιτς ἀνακηρύχθηκε ἅγιος.

 Σωστά δέν τά λέγω, Ἐντιμότατε; Τήν ἀρχιερατική μου συνείδηση τήν βεβαιώνει τούτη τήν ὥρα ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὅτι καλά τά λέγω! Σέ ἡμᾶς τούς Ὀρθοδόξους, κ. Νικόλαε, κάνει πολύ μεγάλη ἐντύπωση τό ἑξῆς: Ὁ Θεός κανένα φιλοπαπικό δέν ἀνέδειξε καί δέν ἐμαρτύρησε ὡς ἅγιο μέ μοσχοβόλημα τῶν λειψάνων του καί μέ θαύματα. 

Ἀντίθετα, ἔχουμε πλειάδα θαυματουργῶν ἁγίων, οἱ ὁποῖοι στά βιβλία τους καλοῦν Σᾶς τούς Παπικούς «αἱρετικούς» καί ἀντέστησαν δυναμικά στήν ἕνωσή μας μαζί Σας. 

Αὐτό σέ μᾶς τούς Ὀρθοδόξους λέγει πολλά. Λέγει ὅτι ὁ Θεός δέν συνευδοκεῖ μέ τούς Παπικούς καί δέν πρέπει λοιπόν νά ἑνωθοῦμε μαζί τους, ἄν πρῶτα αὐτοί δέν ἀπαρνηθοῦν τίς πλάνες τους. 

Ὥστε λοιπόν, Ἐντιμότατε, μή μέ παραπέμπετε στό τί εἶπε καί ἔπραξε ὁ πατριάρχης Ἀθηναγόρας. Ἡ Ἐκκλησία στήν ὁποία ἀνήκω, ἡ ὁποία εἶναι ἡ «Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία», ἡ Μάνα μου αὐτή Ἐκκλησία, λέγω, δέν ἔχει ἀνακηρύξει τόν Πατριάρχη Ἀθηναγόρα ὡς ἅγιο, ὥστε ὁ βίος του νά γίνει σέ μένα τόν Ἐπίσκοπο κανών. 

Ἐπειδή δέ ὁ λόγος τό ἔφερε – τόν φέρατε – Σᾶς λέγω ὅτι ὁ πατριάρχης Ἀθηναγόρας κάνοντας βήματα πρός Σᾶς γιά ἕνωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τούς Παπικούς, αὐτό τό μόνο πού πέτυχε ἦταν νά διχάσει τούς Ὀρθοδόξους. Γι᾽ αὐτό καί ἐξήγειρε ἐκκλησιαστικούς ἄνδρας, «δεδιδαγμένους εἰς πόλεμον» (Ἆσμ. 3,8), νά δώσουν θαυμαστή μαρτυρία πίστεως. 

Ὁ μέν ἀγωνιστής τῶν πατρώων Μητροπολίτης Φλωρίνης πατήρ Αὐγουστῖνος, ἐμός πνευματικός πατήρ καί διδάσκαλος, διέκοψε τό μνημόσυνο τοῦ Πατριάρχου, ὁ δέ ἄλλος σοφός κανονολόγος πατήρ Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος ἔγραψε μέ τήν ἰσχυρή του θεολογική γραφίδα ἐκτενῆ ἐπιστολή πρός τόν Πατριάρχη, τόν ὁποῖο παρουσιάζει ὡς ἐκπεσόντα γιά τά φιλοπαπικά του φρονήματα καί βήματα.

Ἡ ἐπιστολή αὐτή τοῦ ἀειμνήστου πατρός πρέπει νά καταχωρηθεῖ στά πατερικά κείμενα ὡς ὁμολογιακό καί ἀγωνιστικό κείμενο πίστεως. Σᾶς παραθέτω περικοπήν τινα ἀπό τήν ἐπιστολή αὐτή. Γράφει πρός τόν Πατριάρχη Ἀθηναγόρα ὁ μακαριστός Γέροντας ἐλέγχοντάς τον γιά τά φιλοπαπικά του βήματα: 

«Παναγιώτατε, προχωρήσατε ἤδη πολύ... Ἡ ὑπομονή χιλιάδων εὐσεβῶν ψυχῶν, κληρικῶν καί λαϊκῶν, συνεχῶς ἐξαντλεῖται... Μή θέλετε νά δημιουργήσετε σχίσματα καί διαιρέσεις στήν Ἐκκλησία. Προσπαθεῖτε νά ἑνώσετε τά διεστῶτα καί τό μόνο τό ὁποῖον θά κατορθώσετε, θά εἶναι νά διασπάσετε τά ἑνωμένα καί νά δημιουργήσετε ρήγματα εἰς ἐδάφη, τά ὁποῖα μέχρι σήμερα εἶναι στερεά καί συμπαγῆ.

Σύνετε καί συνέλθετε! Ἀλλά φεῦ! Διανύσατε πολλήν ὁδόν. Εἴθε, εἴθε Αὐτός ὁ ὁποῖος κάποτε παλαιά “ἔστησε τόν ἥλιον κατά Γαβαών καί τήν σελήνην κατά φάραγγα Αἰλών”, νά δευτερώσει τό θαῦμα ... καί νά διανοίξει τούς ὀφθαλμούς σας, διά νά ἴδητε, νά κατανοήσετε καί νά ἐπιστρέψετε.

.........................................................................................

Μυριάκις προτιμότερον, Παναγιώτατε, νά ἐκριζωθεῖ ὁ ἱστορικός θρόνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί νά μεταφυτευθεῖ εἰς κάποιαν ἔρημον νησίδα τοῦ πελάγους, ἀκόμη δέ καί νά καταποντισθεῖ εἰς τά βάθη τοῦ Βοσπόρου, παρά νά ἐπιχειρηθεῖ ἔστω καί ἡ ἐλαχίστη παρέκκλιση ἀπό τήν χρυσῆ γραμμή τῶν Πατέρων, οἱ ὁποῖοι ὁμοφώνως λέγουν: “Δέν χωρεῖ συγκατάβασις εἰς τά θέματα τῆς πίστεως”».1

4. Βλέπετε, κ. Νικόλαε, ἀπό τίς δύο μόνο παραπάνω περικοπές, βλέπετε πόσο ἐλεύθερα ἐκφραζόμαστε ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι; Βλέπετε στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας πόσο ἐλεύθερα καί ἄφοβα καί δυναμικά ἐκφράζεται ἕνας παπάς καί σ᾽ Αὐτόν ἀκόμη τόν Πατριάρχη; Καί ξέρετε γιατί; Θά σᾶς το πῶ ξεκάθαρα: Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι δέν ἔχουμε «πρωτεῖο ἐξουσίας», ὅπως Σεῖς οἱ Παπικοί ἔχετε τό πρωτεῖο τοῦ Πάπα, ἀλλά ἔχουμε «πρωτεῖον ἀληθείας»! 

«Πρωτεῖον ἀληθείας» σημαίνει ὅτι καί ἕνας ἁπλός ἁγιασμένος μοναχός καί μιά ἀκόμη ἀγράμματη, ἀλλά ἁγιασμένη γιαγιούλα τῆς ἐπαρχίας μου, βλέπουν καί ἀπολαμβάνουν γλυκύτερα τόν Θεό καί ἐννοοῦν καθαρώτερα τά δόγματα τῆς πίστεως ἀπό ὅ,τι τά ἐννοῶ ἐγώ ὁ Ἐπίσκοπος, ἄν δέν ἔχω καθαρή καρδιά, ἤ ἀπό ὅ,τι τά ἐννοοῦσε ὁ πατριάρχης Ἀθηναγόρας μέ τά φιλοενωτικά του βήματα καί ἅλματα καί ἀγκαλιάσματα μέ τόν αἱρετικό Πάπα. 

Θαυμᾶστε, Ἐντιμότατε, τίς παραπάνω δύο μόνο περικοπές ἀπό τήν ἐκτενῆ ἐπιστολή τοῦ μακαριστοῦ ἀρχιμανδρίτου π. Ἐπιφανίου Θεοδωροπούλου πρός τόν Πατριάρχη Ἀθηναγόρα. Δεῖτε τήν ἐλευθερία τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας! Σάν τολμᾶτε, γράψτε Σεῖς στόν Πάπα Σας ἕνα τέτοιο κείμενο. Ἀλλά πῶς νά ἐκφραστεῖτε ἐνάντια πρός τόν Πάπα, ἀφοῦ τόν πιστεύετε ὡς ἀλάθητο;!

Ἀπό τήν πλευρά τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρα πρός τόν ὁμολογητήν τῆς πίστεως πατέρα Ἐπιφάνιο «οὐκ ἦν φωνή, οὐδέ ἀκρόασις»! Οὐδεμία ἀπάντησις! Τολμοῦσε ὁ Ἀθηναγόρας νά τά βάλει μέ τόν μεγάλο θεολόγο καί φημισμένο γιά τήν ἀρετή του πατέρα Ἐπιφάνιο; Τολμοῦσε; 

Σ᾽ αὐτούς λοιπόν καί σέ ἄλλους ὁμοίους διδασκάλους τῆς Ὀρθοδοξίας, ὄχι μόνο κληρικούς, ἀλλά καί λαϊκούς (ὅπως εἶναι, γιά παράδειγμα, ὁ πρύτανις τῆς θεολογίας, ὁ μακαριστός Καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας, ὁ καταγόμενος ἀπό τήν Ἐπαρχία, τήν ὁποία διακονῶ), σ᾽ αὐτούς ἐμπιστεύομαι πολύ περισσότερο ἀπό τόν Ἀθηναγόρα, ὁ ὁποῖος, κατά τήν ἐπιστολή τοῦ μακαριστοῦ πατρός Ἐπιφανίου πού παρέθεσα, ἄν καί Πατριάρχης, προεξένησε ζημία στίς συνειδήσεις τῶν Ὀρθοδόξων χριστιανῶν. 

Σᾶς παρακαλῶ σέ ἄλλη Σας ἐπιστολή μή μοῦ ξαναγράψετε γιά κανένα Ἀθηναγόρα, ἀλλά θά μοῦ γράφετε τί λέγει ἡ Ἁγία Γραφή καί τί λέγουν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καί σύγχρονοι βεβαίως Πατέρες, ὅπως, γιά παράδειγμα, ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ Πόποβιτς.

5. Ἀπομένουν καί πολλά ἄλλα σημεῖα τῆς ἐπιστολῆς Σας, στά ὁποῖα δέν ἀπήντησα. Γιά νά μή Σᾶς κουράσω σταματῶ ἐδῶ καί θά λάβετε σύντομα καί τό δεύτερο μέρος τῆς ἀπαντήσεώς μου, ἀναφερόμενο στά ἄλλα σημεῖα τῆς πρός ἐμέ ἐπιστολῆς Σας.

Μέ τήν διάπυρο εὐχή νά μελετήσετε καλῶς τήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία καί νά ἴδετε ἀπ᾽ αὐτήν τήν ἁμαρτία Σας, τήν ἀποκοπή Σας δηλαδή ἀπό τήν Ἐκκλησία
καί νά ἐπιστρέψετε μέ εἰλικρινῆ μετάνοια σ᾽ Αὐτήν,

Σᾶς χαιρετῶ μέ τιμή καί ἀγάπη Χριστοῦ 
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Ἐν Δημητσάνῃ 8 Δεκεμβρίου 2013

ΥΓ.: Ἀδίκως μέ κατηγορεῖτε ὅτι τήν ἐπιστολήν μου δέν τήν ἀπηύθυνα κατ᾽ εὐθεῖαν σέ Σᾶς. Ἐρευνήσατε εἰς τά Γραφεῖα Σας καί θά διαπιστώσετε ὅτι πρῶτα τήν ἀπέστειλα στό e-mail τῆς Γραμματείας τῆς Καθολικῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Σύρου καί ἔπειτα τήν παρέδωσα εἰς τό διαδίκτυο. Τό ἴδιο θά πράξω καί μέ τήν παροῦσα ἐπιστολή μου.

Παραπομπή

1. Οἱ περικοπές εἶναι ὀλίγον τι ἁπαλυμένες ἀπό τήν πρός τήν ἀρχαΐζουσαν γλώσσαν τοῦ μακαριστοῦ Πα

Οι αντιδράσεις στο διαδίκτυο σχετικά με την αλληλογραφία Γόρτυνος Ιερεμία και Τήνου Νικολάου.

ΝΔΚ
Πέστα Νικόλαε,
πέστα, μπας και ξυπνήσουν οι γεροντάδες της "Ελληνικής" Ορδόδοξης Εκκλησίας !!!!
Νικόλαος
Ένας Ορθόδοξος Χριστιανός.


Proterios
Γιατί δεν γίνεσαι ουνίτης να είσαι σύμφωνος με τη συνείδησή σου; Στην οδό Αχαρνών είναι η παρασυναγωγή τους....

catholic
Ως καθολικός δεν έχω παρά να συμφωνήσω με το γεγονός οτι η παρουσία της Ουνίας αποτελεί αγκάθι στο διάλογο και την επαναπροσέγγιση των Εκκλησιών. Όχι μόνο η καθολική Ουνία αλλά και η Ορθόδοξη Ουνία που συστηματικά αποκρύπετε επειδή δεν σας συμφέρει. Και η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ιδρύσει σε ΗΠΑ και Ευρώπας ενορίες δυτικού τυπικού "ορθοδοξοποιώντας" το ελαφρά όπως ακριβώς κάνει και η Ουνία εισάγοντας λατινικές λατρευτικές συνήθειες και ευλάβειες. Βέβαια αυτό που πράττει η Ορθοδοξία είναι σωστό πάντα! Ούνα φάτσα, ούνα ράτσα! Σας συμφέρει να χτυπάτε μόνο τα στραβά των καθολικών ενώ κλείνετε το μάτι ερμητικά στα ορθόδοξα συγχωροχάρτια (το πατριαρχείο Ιεροσολύμων μέχρι πρόσφατα αν όχι και σήμερα εξέδιδε "λυσίποινα" με το αζημίωτο, η σιμωνία για την ανάδειξη Οικουμενικών Πατριαρχών και Μητροπολιτών κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας, η αγαστή συνεργασία μητροπολιτών με πράκτορες της KGB, με την χούντα, τις "εξομολογήσεις" των εξορισμένων στα ερημονήσια καταδικασμένων από "πνευματικούς" μετέπειτα μητροπολίτες που χρησιμοποιούσαν το μυστικό της εξομολόγησης για να ενημερώσουν ΚΥΠ κλπ κλπ. Ο κόσμος το'χει τούμπανο και εσείς κρυφό καμάρι! Πώς περιμένετε εμείς οι "αιρετικοί" να ξεστραβωθούμε και να προσχωρήσουμε στην Ορθοδοξία όταν βλέπουμε τον Σεραφείμ Πειραιώς σε αγαστή συνεργασία με τον νεοναζί προφυλακισμένο τώρα για σύσταση εγληματικής οργάνωσης βουλευτή Παππά? Ή τον Αμβρόσιο Καλαβρύτων να δίνει συστάσεις στην ΧΑ για το πώς να κάνει καλύτερα τη δουλειά της? Ναι ναι, τους αποκήρυξαν και οι 2 τώρα τους ναζιστές μετά βδελυγμίας...αλλά κατόπιν εορτής. Προτιμώ να μείνω στην "τύφλα" μου και ας με κρίνει ο Θεός, όπως θα κρίνει και όλους όσους κρίνουν τα άλλα δόγματα αποκρύπτοντας ηθελημένα τα στραβά τους. Η Ορθοδοξία φέρνει Ορθοπραξία, εδώ όμως υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα σοβαρό.

Γεώργιος
Αγαπητέ catholic, εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, δεν ακολουθούμε τις διδασκαλίες του Πειραιώς, του Καλαβρύτων, του Κων/πολεως κ.ο.κ. Αν οι διδασκαλίες αυτές δεν συνάδουν με την Παράδοσή μας, τις απορρίπτουμε. Στην Ορθοδοξία δεν υπάρχουν αλάθητοι άνθρωποι, αλάθητος είναι μόνο ο Χριστός, η μία και μοναδική κεφαλή της Εκκλησίας. Εμείς ακολουθούμε την Πίστη που παρέδωσε ο Χριστός, στους Αποστόλους και αυτοί με τη σειρά τους στους Αγίους Πατέρες και Διδασκάλους μας. Αρκετά από τα στραβά που αναφέρεις είναι δυστυχώς υπαρκτά αλλά δεν αποτελούν αίρεση, δεν είναι διαστρέβλωση της Πίστης μας. Μπορώ να σου αναφέρω και εγώ αρκετές αμαρτίες παπών και καρδιναλίων αλλά δεν είναι εκεί το θέμα. Δεν σας αποστρεφόμαστε επειδή είστε αμαρτωλοί, άλλωστε και εμείς αμαρτωλοί είμαστε, χειρότεροι από εσάς. Σας αποστρεφόμαστε διότι κηρύττετε έναν ανύπαρκτο Θεό, έναν Χριστό εντελώς διαφορετικό από τον δικό μας Χριστό και μια Σωτηρία που δεν υφίσταται. Αδυνατείται να καταλάβετε πως η Ορθή Πίστη είναι προϋπόθεση για τη Σωτηρία του ανθρώπου. Δεν είναι η αγάπη, η ανεκτικότητα, η φιλανθρωπία, η αμοιβαία υποχώρηση και η καλοσύνη που οδηγούν στη Σωτηρία. Καλοί και φιλάνθρωποι άνθρωποι υπάρχουν σε όλες τις θρησκείες του κόσμου. Είναι η Ορθή Πίστη και η Ορθή Πράξη, δηλαδή η μετάνοια, η προσευχή, η άσκηση, η νηστεία (που εσείς έχετε καταργήσει) και η συμμετοχή στα Μυστήρια. Η φιλοκαλική και ησυχαστική παράδοση της Ορθοδοξίας είναι εντελώς διαφορετική από την δική σας παράδοση, που είναι κατά βάση ουμανιστική. Διάβασε την προσευχή και τις εμπειρίες ενός οποιουδήποτε Αγίου της Ορθοδοξίας και σύγκρινέ τες με τις αντίστοιχες του Φραγκίσμου της Ασίζης. Θα καταλάβεις ότι μας χωρίζει ένα αγεφύρωτο χάσμα.

catholic
Δεν μπορείς να μας κατηγορείς ότι κηρύττουμε έναν Χριστό εντελώς διαφορετικό αν δεν έχεις διαβάσει -έστω από περιέργεια- κάποιο βιβλίο δυτικής θεολογίας, δυτικού συγγραφέα όμως, όχι πχ του π. Μεταλληνού. Από προσωπική εμπειρία είμαι σίγουρος οτι κανένας από εσάς δεν έχει πιάσει στα χέρια του για παράδειγμα την κατήχηση της καθολικής εκκλησίας ώστε με βάση τα γραπτά της να εκφράσει τις ενστάσεις του. Έχετε τυφλή εμπιστοσύνη στους μητροπολίτες τύπου Γόρτυνος που λέει οτι ο πάπας είναι αναμάρτητος και εσείς το πιστεύετε! Για την Ορθή Πίστη και την Ορθή Πράξη έχω ήδη απαντήσει παραπάνω. Λέτε οτι ακολουθείτε την πίστη που παρέδωσε ο Χριστός, αυτό όμως για τους Ορθοδόξους είναι κάτι γενικόλογο και αόριστο. Ποιά πίστη? Αυτή των 7 Οικουμενικών Συνόδων του Οικουμενικού Πατριαρχείου? Ή αυτή των 9 Οικουμενικών Συνόδων του Σεραφείμ Πειραιώς? Εδώ έχουμε διαφορά στην πίστη, Πόσα μυστήρια έχετε? 7? 8? ή μήπως 9 Ο καθένας λέει το δικό του. Πολλοί ορθόδοξοι θεολόγοι κατηγορούν τον Νικόδημο Αγιορείτη για εισαγωγή δυτικών επιρροών, οπότε θα μπορούσαμε να πούμε οτι η πνευματικότητά σας βασίζεται στη "δική μας". Στην Ορθοδοξία επικρατεί το πλήρες χάος σχετικά με την πίστη και την θεολογία. Δεν υπάρχει κάποιο κέντρο ως σημείο αναφοράς για την αυθεντική ερμηνεία της Πίστης. Το ότι ακολουθείτε την Πίστη που παρέδωσε ο Χριστός, όπως προανέφερα, δεν λεεί κάτι, το ίδιο διατείνονται και οι προτεστάντες. Εμείς έχουμε τον Πάπα Ρώμης, τον διάδοχο του Αποστόλου Πέτρου, κορυφαίου των Αποστόλων ως σημείο αναφοράς για την αυθεντική ερμηνεία της Πίστης, των Πατέρων και των Διδασκάλων. Σωστό ή λάθος, εμείς ξέρουμε πού πορευόμαστε. Δεν μπορώ να πώ το ίδιο για τους ορθοδόξους, Κάποιοι ακολουθούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο, πολλοί όμως ακολουθούν τον Σεραφείμ Πειραιώς και τις 8 Οικουμενικές του Συνόδους, άλλοι ακολουθούν τον τάδε γέροντα κλπ. Το ότι οι Ορθόδοξοι δεν έχετε κοινή θεολογία, άρα κοινή πίστη, αποδεικνύεται περίτρανα και από το γεγονός οτι δεν υπάρχει μια κοινή θέση απέναντι στην Καθολική Εκκλησία. Για παράδειγμα, ας πούμε οτι εγώ θέλω να γίνω Ορθόδοξος. Καλά μέχρι εδώ. Πώς θα γίνω όμως? Κάποιοι μητροπολίτες λένε οτι πρέπει να βαπτισθώ ξανά, άλλοι οτι αρκεί μόνο το χρίσμα, και άλλοι οτι αρκεί μόνο μια ομολογία πίστης. Θα περάσω λοιπόν το υπόλοιπο της ζωής μου μέσα στην αμφιβολία αν διέπραξα βδελυγμία τελώντας το το βάπτισμα δεύτερη φορά? Μένοντας με την αβεβαιότητα οτι τελώντας απλά το Χρίσμα ή μόνο την ομολογία πίστεως παραμένω αβάπτιστος? Τον 19ο αιώνα, περίοδο μεγάλων εντάσεων μεταξύ Φαναρίου και Ρώμης, υπήρξαν περιπτώσεις καθολικών ιερέων που προσχώρησαν στην Ορθοδοξία. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο τους δέχτηκε με μόνη την Ομολογία Πίστης,αναγνωρίζοντας ακόμα και το μυστήριο της Ιερωσύνης που τους είχε χορηγηθεί από λατίνο επίσκοπο. Κάποιος δε από αυτούς έγινε και μητροπολίτης και στη συνέχεια χειροτόνησε ιερείς και μητροπολίτες και δεν αποκλείεται πολλοί από τους σημερινούς μητροπολίτες στην Ελλάδα να έχουν την αποστολική διαδοχή από αυτόν. Είναι μήπως άκυρη η χειροτονία και η αρχιερωσύνη τους? Κανείς δεν μπορεί να δώσει μια τελεσίδικη απάντηση επειδή δεν υπάρχει κανένα κέντρο αναφοράς. Θα μου πείτε είναι ο Χριστός, πολύ γενικόλογο επειδή ο καθένας πιστεύει στο Χριστό με βάση τον γέροντά του, αν δέχεται 7 ή 8 ή και 9 Οικουμενικές Συνόδους. Όσο για τον Φραγκίσκο της Ασσίζης αφήστε τον στην ησυχία του να καθαρίζει τις πληγές των λεπρών και να μιλάει στα πουλιά και εσείς καθίστε όλη μέρα να χαζεύετε τον αφαλό σας. Αν για εσάς η αγάπη και η φιλανθρωπία δεν οδηγούν στην σωτηρία, πολλοί ορθόδοξοι θα σας απαντήσουν το αντίθετο ότι και η αγάπη και η φιλανθρωπία είναι αναγκαία για την Σωτηρία, διαφορετικά η πίστη σας είναι νεκρή και εσείς είστε κύμβαλο αλλαλάζον. Διαφορά πίστης λοιπόν, αίρεση μήπως? Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει....εμείς τουλάχιστον έχουμε τον Πέτρο και ομολογούμε οτι ο Ιησούς είναι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος, και παράλληλα, δίνουμε και από το υστέρημά μας για όσους έχουν ανάγκη. Δεν το κάνουν όλοι, αλλά ξέρουμε οτι αυτό είναι το σωστό. Εσείς ξεκαθαρίστε πρώτα αν ο αγιασμός είναι μυστήριο ή αγιαστική πράξη και μετά ελάτε να μας ελέγξετε.

Γεώργιος 

• −

Ζώντας μέσα στο περιβάλλον του καθολικισμού, έχεις οικοιοποιηθεί την μανιχαϊστική αντίληψη, περί αντιπροσώπων του Θεού μέσα στον κόσμο και στην Εκκλησία. Η Εκκλησία όμως είναι του Κυρίου, όχι του Πάπα, του Πατριάρχη, του Πειραιώς κ.ο.κ. Δεν άφησε κανέναν στο πόδι Του ο Χριστός, αντίθετα είπε στους μαθητές Του: "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη.....και ίδου εγώ μεθ' υμών ειμί έως της συντελείας του αιώνος". Ο Κύριος λοιπόν δεν είναι απών, είναι πάντοτε κοντά στους μαθητές Του. Αυτός δίνει τη Χάρη των Μυστηρίων, Αυτός αποφασίζει ποιος είναι άξιος του Αγιασμού Του, Αυτός στέλνει τον Παράκλητο στον κόσμο, Αυτός αποκαλύπτεται στους Αγίους Του. Η εσφάλμενη αντίληψη περί απουσίας του Κυρίου και η επινόηση ενός αντιπροσώπου Του στον κόσμο έγινε δόγμα από τη Δυτική εκκλησία και υπήρχε σε λανθάνουσα μορφή στον χώρο της Ορθοδοξίας τα τελευταία 200-300 χρόνια. Πλέον όμως η αντίληψη αυτή δυστυχώς μετατράπηκε και σε κυρίαρχη "ορθόδοξη" θεολογική άποψη, ένα φαινόμενο που ονομάζεται "ορθόδοξος κληρικαλισμός". Η εξωτερίκευση της εν λόγω κακοδοξίας είναι ο Οικουμενισμός. Άνθρωποι άπειροι πνευματικής ζωής, που η παθητικότητα του λαού και οι συγκυρίες τους βοήθησαν να χειροτονηθούν επίσκοποι, εμφανίζονται ως αυτόκλητοι εκπρόσωποι των Ορθοδόξων στους διαλόγους με τους ετεροδόξους. Στην πραγματικότητα όμως δεν έχουμε διάλογο μεταξύ ετεροδόξων αλλά μεταξύ ομοδόξων. Και αυτό είναι φυσιολογικό αφού η συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών "Ορθοδόξων" επισκόπων, και πολλοί από αυτούς που συμμετέχουν στους διαλόγους, ασπάζεται την λατινική κακοδοξία περί μετάδοσης των Αποστολικών Χαρισμάτων με την χειροτονία. Έτσι λοιπόν έχουμε ένα διάλογο ανάμεσα σε διάνοιες, που διεκδικούν αλάθητο και ασπάζονται αμοβαίως την πλάνη πως κατέχουν το Άγιο Πνεύμα. Η διαφορά είναι πως από τη μία πλευρά έχουμε μόνο μία διάνοια, τον Πάπα, ενώ από την άλλη έχουμε πολλές διάνοιες, ίσες μεταξύ τους, μιας και στην Ορθοδοξία δεν υπάρχει Πρωτείο Επισκόπου ανάλογο με αυτό του Πάπα. Για αυτό και εσύ δεν μπορείς να αντιληφθείς ποια είναι ακριβώς η Πίστη των Ορθοδόξων. Άλλα λέει ο εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στους διαλόγους, άλλα ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Μόσχας, άλλα ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Θα μπορέσεις λοιπόν να καταλάβεις τι λέει η Ορθόδοξη Πίστη, όταν πάψεις να εκλαμβάνεις τους εκπροσώπους στους διαλόγους, ως εκπροσώπους της Ορθόδοξης Πίστης. Η Ορθόδοξη Πίστη εκφράζεται από Συνόδους Αγίων! Πρόσεξε, Συνόδους Αγίων, όχι Συνόδους Επισκόπων. Οι Σύνοδοι Επισκόπων που δεν περιλαμβάνουν Αγίους και ούτε δογματίζουν με βάση τη Διδασκαλία του Χριστού και των Αγίων, είναι απλά ...κοινοβούλια και δεν έχουν κανένα κύρος. Όπως σωστά ανέφερες, υπάρχει σήμερα μια σύγχυση περί του αριθμού των Οικουμενικών Συνόδων. Το πρόβλημα αυτό όμως δεν υφίσταται στην πραγματικότητα. Η Σύνοδος του Μεγάλου Φωτίου, ακόμα και να μην την ονομάσουμε Οικουμενική, έχει κύρος αντίστοιχο με αυτό μιας Οικουμενικής Συνόδου. Και πως να μην έχει, από τη στιγμή που ο Μέγας Φώτιος είναι Άγιος της Εκκλησίας μας. Το ίδιο ισχύει με τις Συνόδους που κατεδίκασαν τον Βαρλαάμ και τον Ακίνδυνο και στις οποίες πρωταγωνίστησε ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Υπάρχουν και άλλες τέτοιες Σύνοδοι, που έχουν Πανορθόδοξο κύρος χωρίς να ονομάζονται Οικουμενικές, όπως οι ενδημούσες Σύνοδοι του 12ου αιώνα που έλαβαν χώρα στην Κων/πολη. Θα με ρωτήσεις τώρα, ποιες είναι οι αποδείξεις ότι αυτές οι Σύνοδοι έχουν Πανορθόδοξο κύρος. Είναι αφενός το γεγονός πως οι αποφάσεις τους συνάδουν με το σύνολο της Αγιοπατερικής μας παράδοση και αφετέρου το ότι οι όροι Πίστεως που θέσπισαν έχουν συμπεριληφθεί στο Συνοδικό της Ορθοδοξίας, ένα κείμενο που διαβάζεται, αποσπασματικά δυστυχώς τις περισσότερες φορές, την Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Συγνώμη αν σε κούρασα με το μακροσκελές κείμενό μου, έθιξες πολλά θέματα, για τα οποία χρειάζονται σελίδες ολόκληρες για να μπορέσω να δώσω απαντήσεις.

catholic

Δεν με κούρασες καθόλου, επιβεβαίωσα την υποψία μου οτι η Ορθοδοξία έχει προτεσταντοποιηθεί, μια θρησκεία καθαρά χαρισματική, αδιαμεσαλάβητη, όπου οι επίσκοποι έχουν απλά διακοσημητικό χαρακτήρα, μια θρησκεία α λα καρτ, τσιμπολογάμε οτι μας αρέσει και μας συμφέρει, τα υπόλοιπα είναι απλά ξεπερασμένες "δυτικές επιρροές". Ο Θεός να σας φωτίσει! Εμείς έχουμε Πέτρον, και μαζί του ομολογούμε οτι ο Ιησούς είναι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος!

Απάντηση του Αρχιεπισκόπου Νικολάου Τήνου προς Γόρτυνος Ιερεμία

"ο Κύριος δε μας είπε να μετράμε πόσους μας αγαπούν, αλλά πόσους αγαπάμε"

Σεβασμιότατε Αδελφέ,

Χαίρομαι που μου δώσατε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε μερικές σκέψεις και να γνωριστούμε, έστω και μέσω του διαδικτύου.

1.- Πράγματι διάβασα την επιστολή σας με ιδιαίτερη προσοχή. Όμως δεν σας κρύβω ότι εξεπλάγην διότι, πίστευα ότι, όταν στέλνου-με μία επιστολή σε κάποιον, την στέλνουμε πρώτα στον ίδιο και στη συνέχεια, όταν βεβαιωθούμε ότι την παρέλαβε ο παραλήπτης, τότε μπορούμε και να την δημοσιεύσουμε, εφόσον δεν είναι απόρρητη! 
Τώρα λυπούμαι αλλά είμαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσω την ίδια οδό.

2.- Θα ήθελα να σας πω ότι δεν είμαι ένας «Παπικός» Αρχιεπίσκοπος, όπως εσείς δεν είστε «Πατριαρχικός» Μητροπολίτης. Είμαι έ-νας απλός Αρχιεπίσκοπος της Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. 

Εσείς δεν τολμάτε να με αποκαλείτε αδελφό για κάποιους δικούς λόγους. Λέω δικούς σας διότι ευτυχώς δεν συμφωνούν μαζί πολλοί!

Ακούστε λοιπόν τι έλεγε η ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Αθηναγόρας, του οποίου την προσωπικότητα όλοι γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε: «εγώ προτιμώ τον διάλογο της αγάπης. Να αγαπη-θούμε! Και τι γίνεται σήμερα; Πνεύμα μέγα αγάπης εξαπλώνεται υπέρ τους Χριστιανούς Ανατολής και Δύσεως. Ήδη αγαπώμεθα. Ο Πάπας το είπε: απέκτησα έναν αδελφόν και του λέγω σ’ αγαπώ! Το είπα και εγώ: Απέκτησα έναν αδελφό και του είπα σ’ αγαπώ!» 

Συνειδητά λοιπόν αποκαλώ τόσο εσάς, όσο και τον Άγιο Πει-ραιώς, αγαπητούς Αδελφούς. Σας τιμώ και σας αγαπώ ως αδελφούς στην Αρχιεροσύνη. Αν δεν αισθάνεστε το ίδιο για την ταπεινότητά μου, δεν πειράζει, εξ άλλου ο Κύριος δε μας είπε να μετράμε πόσους μας αγαπούν, αλλά πόσους αγαπάμε. 
Προσωπικά όχι μόνο θα συνεχίσω να σας αποκαλώ Αδελφούς, παρά τις όποιες διαφορές μας, αλλά και αγαπητούς, διότι μπορεί να μην κοινωνούμε ακόμη από το ίδιο Ποτήριο, αλλά κοινωνούμε στο ίδιο περιεχόμενο. 

Σεβασμιότατε, ούτε εσείς, ούτε εγώ ευθυνόμαστε για τις υπάρ-χουσες ακόμη διαφορές μας. Ευθυνόμαστε όμως και οι δύο όπως και όλοι οι άλλοι Συνεπίσκοποι μας, Ανατολής και Δύσης, αν δεν προσπα-θήσουμε να τις εξαλείψουμε. 

Η Ενότητα των Χριστιανών δεν θα γίνει όταν οι Ορθόδοξοι Χρι-στιανοί καλούν τους Καθολικούς Χριστιανούς να γίνουν Ορθόδοξοι ή όταν οι Καθολικοί Χριστιανοί καλούν τους Ορθοδόξους να γίνουν Κα-θολικοί. Αν σκεπτόμαστε έτσι, τότε φοβάμαι πως η ενότητα των Εκ-κλησιών θα πραγματοποιηθεί τις παραμονές της Δευτέρας Παρουσίας. Για να υπάρξει ενότητα των Εκκλησιών οφείλουμε Καθολικοί και Ορθόδοξοι, Ορθόδοξοι και Καθολικοί να κάνουμε αμοιβαία βήματα για να συναντηθούμε εν Χριστώ.

Αναφέρεστε στο χθες και συγκεκριμένα σε δύο Αγίους σας, Κοσμά τον Αιτωλό και Γρηγόριο τον Παλαμά, όπως και σε μερικούς Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας, που σε κάποια στιγμή έγραψαν και χρησιμοποίησαν τα λόγια που επικαλείστε. Νομίζω όμως πως, αν ζού-σαν σήμερα, τόσο ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός όσο και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και οι Πατέρες της Εκκλησίας που έχετε κατά νου, δεν θα μιλούσαν με τον ίδιο τρόπο. Είμαι βέβαιος πως θα μιλούσαν, όπως μιλούν οι σημερινοί Άγιοι και Πατέρες της Εκκλησίας. 

Δεν θα ήθελα να πιστεύω, ότι αμφισβητείτε πως, σε όλες τις εποχές η Εκκλησία του Χριστού έχει και Αγίους και Πατέρες. Είναι νομίζω από όλους δεκτό ότι, η Εκκλησία του Χριστού δεν είναι ένα Μουσείο, αλλά ένας ζωντανός Θεανθρώπινος Θεσμός που είναι το «σημείο σωτηρίας» για όλους τους ανθρώπους. Είναι ο Χριστός που παρατείνεται στους αιώνες (Ιερός Αυγουστίνος). 
Χρησιμοποιώ λοιπόν τους ίδιους τίτλους που χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι Άγιοι Πατέρες Ανατολής και Δύσης. Εξ άλλου και οι πέντε Προκαθήμενοι των ιστορικών Πατριαρχείων, όταν συναντιούνται, α-νταλλάσσουν μεταξύ τους αδελφικό χαιρετισμό και ασπασμό με το «Α-γαπητέ Αδελφέ»!

3.- Αγαπητέ Αδελφέ, είναι δυνατόν ένας επίτιμος καθηγητής της Θεολογίας να λέει ότι η Ορθόδοξη Θεολογία δεν δέχεται ότι η Καθολική Εκκλησία είναι Εκκλησία! Δηλαδή άλλη είναι η Θεολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος και άλλη είναι η Θεολογία της ανά την οικουμένη Ορθοδόξου Εκκλησία; Εκτός αν είναι προσωπική σας άποψη! Όμως με αυτήν δεν συμφωνούν:
Η ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, πριν α-ναχωρήσει για τη Ρώμη, για να παραστεί στην ενθρόνιση του Πάπα Φραγκίσκου, δήλωσε: 
«Πάω στην ενθρόνιση του Πάπα για να δείξω τη σημασία που δίνω στις φιλικές σχέσεις μεταξύ των δύο Εκκλησιών» (romfea).

Την Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου ε. έ., η ΑΘΜ, ο Πάπας και Πα-τριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, κ. κ. Θεόδωρος Β΄, συνα-ντήθηκε στο Βατικανό με τον Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκ-κλησίας κ. Φραγκίσκο Α΄. 

Προσφωνών τον Ρωμαιοκαθολικό Προκαθήμενο, ο Μακαριώτα-τος ανέφερε μεταξύ άλλων:

Οι δύο Εκκλησίες, η Αλεξανδρινή και η Ρωμαϊκή, ανήκουμε, ι-στορικώς και παραδοσιακώς, στις αρχαίες Εκκλησίες. 
Ανήκουμε στις Εκκλησίες που, αμέσως μετά την Πεντηκοστή, συνέστησαν την αφετηρία της Μιάς, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. (romfea 30/9/2013)

Στις 28/Σεπτεμβρίου 2013 επισκέφτηκε τον Πάπα ο Πατριάρχης Πατριάρχη Αντιοχείας.

Ο Πάπας Φραγκίσκος καλωσορίζοντας τον Πατριάρχη Ιωάννη, μεταξύ άλλων τόνισε: "Ελπίζω ότι εδώ θα αισθανθείτε σαν το σπίτι σας" "Να μας έχετε στις προσευχές σας", ήταν η ευχή του Πατριάρχη Αντιοχείας προς τον Πάπα Φραγκίσκο".

Ο Ιερός Αυγουστίνος έλεγε αναφερόμενος στους Χριστιανούς Ανατολής και Δύσης: «είτε το θέλουμε είτε όχι, είμαστε αδέλφια εφόσον προσευχόμαστε στο Θεό λέγοντας «Πάτερ ημών». Δεν είναι περίεργο να μην τολμάμε να αποκαλούμαστε αδέλφια εμείς που ζούμε τόσα χρόνια μετά στον 21ο αιώνα και απευθύνουμε στο Θεό την ίδια Προσευχή.

4.- Σεβασμιότατε, νομίζω ότι η υπόθεση του filioque είναι θέμα όρων ελληνικών και λατινικών που πρέπει προσεκτικά να μελετηθούν. Η λατινική λέξη «procedit» δεν αποδίδεται απόλυτα με την ελληνική λέξη «εκπορεύεται». Η Καθολική Εκκλησία ποτέ δεν αρνήθηκε ότι υ-πάρχει μόνο μία Αρχή εκπόρευσης, που είναι ο Πατέρας. 

Σεβασμιότατε θέλω να πιστεύω, πως ως καθηγητής της Θεολο-γίας, θα γνωρίζετε ότι μετά τη Λειτουργική μεταρρύθμιση της Β΄ Συ-νόδου του Βατικανού, έδωσε τη δυνατότητα στους λαούς να χρησιμο-ποιούν τη μητρική γλώσσα στη Θεία Λατρεία. Όταν η Καθολική Εκκλη-σίας της Ελλάδος μετέφρασε τα λατινικά λειτουργικά κείμενα στην Ελ-ληνική γλώσσα, δε μετέφρασε το Σύμβολο της Πίστεως της Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως από τα λατινικά στα ελληνικά, αλλά πήρε το πρωτότυπο κείμενο και αυτό χρησιμοποιεί, και έγινε με την άδεια της Αγίας Έδρας. Απαγγέλλουμε λοιπόν το κοινό Σύμβολο της Πίστεως (Σύνοψη Κατήχησης της Καθολικής Εκκλησίας σελ.33)

5.- Σεβασμιότατε, τόσο στην Καθολική Εκκλησία όσο και στην Ορθόδοξη τα Μυστήρια είναι επτά. 

Στην επιστολή σας μεταξύ άλλων αναφέρετε «οι Καθολικοί είναι αβάπτιστοι». Λυπούμαι ειλικρινά που αυτό το πιστεύει, το γρά-φει και το δημοσιεύει ένας καθηγητής της Θεολογίας του 21ου αιώνα!

Σεβασμιότατε, στην Καθολική Εκκλησία το Βάπτισμα δεν είναι «ένα απλό ράντισμα» όπως εσείς το χαρακτηρίζετε, αλλά το Πρώτο από τα Επτά Μυστήρια που τελούνται στην Καθολική Εκκλησία. Τι θα λέγατε, αν κάποιος Καθολικός καθηγητής της Θεολογίας τολμούσε να πει ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία το Βάπτισμα είναι τρεις βουτιές μέσα στο νερό! Εγώ θα έλεγα ότι βλασφημεί!

Προσέξτε, τι λένε οι οδηγίες της Εκκλησίας μας στη Διάταξη της Ακολουθίας του Μυστηρίου του Βαπτίσματος (σελ. 21 αρ. 22): «Το Βάπτισμα μπορεί να γίνει νόμιμα με κατάδυση, που συμ-βολίζει καλύτερα τη συμμετοχή στο θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού, είτε με επίχυση». Ο συμβολισμός παραμένει ο ίδιος, σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου (Ρωμ. 6,3-5). 

Τα λόγια με τα οποία μεταδίδεται το Βάπτισμα είναι: «Εγώ σε βαπτίζω εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Το ότι ο λειτουργός λέει: «εγώ σε βαπτίζω» και όχι «βαπτίζεται» πιστεύω ότι εσείς, ως καθηγητής, καταλαβαίνετε ότι στην πρώτη περίπτωση είναι ο λειτουργός στο πρόσωπο του Χριστού που βαπτίζει (in persona Christi) και στη δεύτερη περίπτωση ο δούλος του Θεού που βαπτίζεται από το Χριστό. Δεν βλέπω καμία Θεολογική δια-φορά!

Εμείς, όπως κι εσείς, είμαστε ευτυχείς που διαθέτουμε αυτά τα σωτήρια Επτά Μυστήρια με τα οποία ο Κύριος πλούτισε την Εκκλησία του, για να βιώνουμε και να καρπούμαστε του Μυστηρίου της σωτηρί-ας.

6.- Ως καθηγητής, που είστε όταν αναφέρεστε στην Καθολική Εκκλησία, σας παρακαλώ, μην αναφέρεστε μόνο στις μεταξύ μας δια-φορές που εξ άλλου δεν είναι και τόσες πολλές. Είναι λάθος να νομίζει ο λαός, ότι μεταξύ μας υπάρχουν μόνο διαφορές. Εσείς εξ άλλου γνωρίζετε ότι πολλές από τις «διαφορές» υπήρχαν και πριν το 1054 και όμως η Εκκλησία Ανατολής και Δύσης ήταν Μία. 

Και κάτι άλλο, καλό είναι να διδάσκει κανείς για την άλλη Εκ-κλησία, όχι αυτό που πιστεύει ο ίδιος, αλλά αυτό που πιστεύει η ίδια, έτσι είναι πιο αντικειμενικός και γίνεται και πιο πειστικός.

Είναι πολύ σημαντικό οι Καθολικοί Χριστιανοί να ξέρουν τι πι-στεύουν οι αδελφοί τους Ορθόδοξοι Χριστιανοί και οι Ορθόδοξοι Χρι-στιανοί τι πιστεύουν οι αδελφοί τους Καθολικοί Χριστιανοί. Αυτό θα τους βοηθήσει στο να συνεχίσουν να παίρνουν πρωτοβουλίες που τους φέρνουν πιο κοντά. Να προσεύχονται στο Θεό Πατέρα μαζί με τον Μονογενή του Υιό: «ίνα πάντες εν ώσιν» (Ιωάν. 7,21)

7.- Αν απαντώ στην επιστολή σας, το κάνω μόνο με πρόθεση να διευκρινίσω μερικές σκέψεις σας που μπορούν να δημιουργήσουν λανθασμένες εντυπώσεις στους αναγνώστες. Θα ήμουν αληθινά ευτυ-χής, αν μας δινόταν κάποτε η δυνατότητα να τα πούμε και από κοντά, όμορφα και αδελφικά. Το ίδιο σκέπτομαι και για τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ. Ίσως αυτό είναι καλύτερο, από το να ανταλλάσσουμε επιστολές μέσω διαδικτύου! 
Πάνω από όλα πρέπει να μας ενώνει η αγάπη για τον Χριστό, η αγάπη για την αποστολή μας, που δεν είναι άλλη από το να βιώνουμε την αγάπη του Χριστού για να μπορούμε και να την κηρύττουμε.

Σεβασμιότατε κ. Ιερεμία, είμαστε οι σημερινοί μαθητές του Χρι-στού που βαδίζουμε με συνοδοιπόρο τον Αναστημένο Χριστό, που μας ερμηνεύει τις Γραφές και μας καίει τις καρδιές, οδηγώντας μας στο κοινό Ποτήριο, στη σύγχρονη Εμμαούς που είναι η Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.

Όσο πιο κοντά στο Χριστό βρισκόμαστε, τόσο πιο γρήγορα θα συναντηθούμε και μεταξύ μας, ώστε μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης, μαζί να προσέλθουμε στο κοινό Ποτήριο. 

Σας χαιρετώ με αγάπη Χριστού και τιμή

+Νικόλαος
Καθολικός Αρχιεπίσκοπος Νάξου-Τήνου-Άνδρου-Μυκόνου
Μητροπολίτης παντός Αιγαίου